Türkiye’nin tek santraç müzesi

Gökyay Vakfı Satranç Müzesi, Hamamönü semtinde başlatılan, Hamamarkası Projesi ile Ulucanlar Cezaevi Müzesi ve Sanat Sokağı’na uzanan uluslararası 2 ödüle (FIJET Altın Elma ve EDEN) sahip yenilenme çalışmaları kapsamında restore edilen bir Ankara Evi'nin geleneksel ortamında, Ankara’nın Başkent oluşunun 92’nci yılında 13 ekim’de ziyarete açıldı.

Adil Çulhaoğlu 31/12/2019 23:40

Adil Çulhaoğlu

Satranç Müzesi, Altındağ Belediye Başkanı Dr. Veysel TİRYAKİ’nin öngörüsü ile başlatılan proje kapsamında Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün katkıları ile geliştirilen daha da çoğalmasını beklediğimiz gezilebilen, geçmişin izlerin, taşıyan, yaşayan tahsisler arasında yer alıyor.

Değerli okurlarımızla Girişlerin 1 Ocak 2016 tarihine kadar ücretsiz olduğu müzenin iletişim bilgilerini de paylaşmak istiyoruz.

Hamam Arkası Sakarya Mah. Basamaklı Sok. No:3

06230 Altındağ- Ankara

Tel: +90 (312) 312 1304-05
[email protected]

Türkiye'nin tek ve sahip olduğu satranç takımı sayısı ile de Dünya'da ilk 7 arasına giren Gökyay Vakfı Satranç Müzesi’nde 103 ülkeden 540'a yakın satranç takımının yer aldığı vitrinler arasında  tarihten günümüze uzanan bir geziye çıkıp, satranç dünyasıyla tanıştım.

Satranç Takımlarını görmeden önce Ankara Kültür ve Turizm Müdürü Doğan Acar, Turizm Yazarı üstat Hüsnü Gümüş ve Gökyay  Vakfı Başkanı Akın Gökyay ve Hacettpe Üniversitesi Öğretim Üyesi dostumuz Alaattin ÖZMERT ile Vakıf Müdiresi Binnur UÇAKHAN’ın odasında  buluşuyoruz. Üstat Hüsnü Gümüş getirdiği Lületaşı bir satranç takımını bağışlıyor müzeye.

1952 yılından bu yana satranç oynayan Akın Bey,1975 yılında İtalya'nın Milano şehrine yaptığı  bir gezi sırasında, vitrinde gördüğü satranç takımını almak istemiş, ancak hafta sonu olması nedeniyle kapalı olan dükkânın açılması için 3 gün beklemiş heyecanla. Zamanla satın alma ya da hediye olarak kendisine verilen satranç takımlarının sayısı öylesine artmış ki 2012 yılında 412 satranç takımıyla Guinness Rekorlar kitabına girerek Dünya'nın en fazla satranç  takımına sahip kişi unvanını elde etmiş, koleksiyondaki sayının 540'a ulaşması üzerine rekorunu artık  yenilemek istediğini ifade ediyordu sohbetimizde.

Müzede sergilenen satranç takımlarını arasında gezimize başlıyoruz. Bir İngiliz arkadaşının hediye ettiği 1863 tarihli  satranç takımı en eskisi. Tarihinin M.Ö 2. yüz yıla  uzandığı sanılan satranç oyununa Mısır piramitlerindeki kabartmalarda rastlanmış. Hindistan’da bulunan yazılı belgelerde 'caturanga' ,Araplarda 'Satranj',Çin'de 'Sat-Rançu' şeklinde adlandırılan satranç oyununun takımı ilk kez Nişabur'da bulunmuş. Satranç oyununun stratejik bir oyun  olduğunu, analitik düşünebilmeyi gerektirdiğini öğreniyorum Akın Bey'den.

Amerika, Şili, İngiltere, Tanzanya, İtalya, Türkmenistan, Yeni Zelanda gibi  bütün dünya'dan 103 ülkeden çeşitli figürlerde  imal edilmiş satranç takımları için kimisi savaşçı, kimisi şehirlerin simgelerinden esinlenilmiş. Londra ve Amsterdam şehir simgelerinde yapılmış satranç takımlarını görünce grupta herkes Ankara'ya  benzer bir çalışma için fikir jimnastiği yapmaya başlıyor.

Ahşap, balık kemiği, mermer, keçe, polyester ve çeşitli metaller gibi maddelerden  üretilen satranç takımları  ülkelerin  geleneksel ve tarihi olaylarını yansıtan taşlarıyla tanıtım işlevi  de gördüğünü düşünüyoruz geziyi bitirdiğimizde.

Binnur Hanım İletişim Fakültesi’nde öğretim Üyesi olmanın verdiği deneyimlerini aktardığı Müzede, vitrinlerdeki tanıtım kartlarının hazırlanması, yeni vitrinlerin üretilmesi çalışmalarında sona gelindiğini de söylüyor, Chaturanga Cafe adını verdikleri kafeterya  ile satrançla ilgili her şeyin bulunabildiği dükkana doğru ilerlerken.

Müzeden,  Tasarladığımız, ülkemizin kültür ve turizm değerlerinin paylaşılabileceği INFOCAFE Modelinin gerçekleştirilme zamanının geldiğini ve Hamamarkası’nın uygunluğunu dostlarımızla bir kez daha paylaşarak ayrıldık.

Türkiye’nin tek Satranç Müzesinin Başkent Ankara'da açılmasından duyduğumuz memnuniyetimizi ve teşekkürlerimizi başta Ankara İl  Kültür ve Turizm Müdürü Doğan Acar ve Gökyay Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Akın Gökyay ile emeği geçenlere iletiyoruz.