Türkiye’de Turizm Master Planları: Güncel yaklaşımlarla geleceğe hazırlık

Turizm, Türkiye’nin hem tarihi mirası hem de doğal zenginlikleriyle uluslararası arenada önemli bir konumda yer alıyor. Ancak bu potansiyeli sürdürülebilir şekilde kullanmak için yalnızca vizyon yıllık değil, uzun vadeli planlamaların, master planların yapılması şart. Bugün, bu planların nasıl evrildiğini ve hangi yeni projelerle şekillendiğini daha yakından inceleyelim.

Tuğba Nur Uzal 23/09/2025 15:48

Master Planın Yeniden Tanımlanması: Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un vurguladığı gibi, “Master planı olmayan turizm şehri olamaz.” Bu yaklaşım, turizmi 12 aya yayma, tüm illerimiz ve ilçelerimiz için master plan hazırlama yönündeki mevcut hükümet stratejisinin temelini oluşturuyor.

Aynı zamanda Türkiye Turizm Ana Planı güncellendi. Bu güncelleme, şehirlerin ve bölgelerin kendi özel koşulları gözetilerek özgün planlar oluşturmalarını teşvik ediyor.

Bölgesel Örnekler ve Yeni Master Plan Çalışmaları

Aşağıda, ülkenin çeşitli bölgelerinde yapılan ya da devam eden master plan çalışmalarının bazı güncel örnekleri var:

1- Giresun Turizm Konsept Master Planı

Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) tarafından yürütülen bu çalışma, Giresun’un turizm potansiyelini artırmayı amaçlıyor. 2020’de başlatıldı, 2024 Mart’ında tamamlanan plan çerçevesinde dört proje hayata geçirilecek.

2-TR82 Bölgesi (Kastamonu, Çankırı, Sinop) Turizm Master Planı

Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti finansmanıyla; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı’nın iş birliğiyle yürütülen bu plan, bölgenin doğal ve kültürel potansiyelinin değerlendirilmesine odaklanıyor. Bölge için toplam 48 proje önerisi geliştirilmiş durumda.

3-Tunceli Turizm Master Planı Çalıştayı

Tunceli’de, “Tunceli Turizm Master Planına Kavuşuyor” projesi kapsamında valilik, üniversite ve başta sivil toplum olmak üzere paydaşların katılımıyla bir çalıştay düzenlendi. Çalıştay, ilin potansiyelini analiz etmek ve tanıtım-strateji ekseninde katılımcı bir yol haritası oluşturmayı hedefliyor.

4-Muğla Master Planı Çalışmaları

Muğla Büyükşehir Belediyesi, turizmi daha üst bir noktaya taşımak için master plan hazırlığında olduğunu açıkladı. Plan, markalaşma, destinasyon çeşitliliği, sürdürülebilirlik kriterleri gibi bileşenlerle şekillenecek.

Altyapı ve Erişim Üzerine Yatırımlar

Master planların etkisi, sadece stratejik belgelerde değil; bu belgelerin desteklediği altyapı projelerinde de görülüyor:

•2025 Yılı Yatırım Programı kapsamında turizm sektörüne ayrılan kaynak yaklaşık 2 milyar 533 milyon TL. Bu yatırımların büyük kısmı turizm bölgelerine ulaşımı kolaylaştıracak yol projelerine, çevre düzenlemelerine ve ulaşım altyapısına yöneliyor.

•Karayolları Genel Müdürlüğü’nün (KGM) turizm bölgesi yolları; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yat limanları, barınma yerleri gibi deniz-kıyı turizmi altyapısı projeleri de bu desteğin bir parçası.

Stratejik Konular: Dört Mevsim Turizm ve Tematik Yaklaşımlar

Master plan çalışmalarında öne çıkan trendler arasında:

•Dört mevsim turizm: Türkiye turizminin yalnızca yaz mevsimine bağlı kalmaması için alternatif destinasyonlar ve aktiviteler geliştiriliyor — kültür, doğa, gastronomi, sağlık turizmi gibi.

•Tema odaklı destinasyon planlamaları: Gastronomi rotaları, inanç turizmi, doğa ve wellness turizmi gibi temalar, master planların önemli parçaları haline geliyor.

Sonuç olarak, Türkiye’de turizm master planları artık sadece büyük şehirler için değil; illerin ve bölgelerin özgün potansiyeline göre hazırlanıyor. Giresun’dan Tunceli’ye, TR82’den Muğla’ya kadar birçok noktada yapılan çalışmalar, turizmin planlı ve sürdürülebilir büyümesine katkı sağlıyor. Türkiye’nin gelecekteki turizm başarısında, bu planların uygulanma biçimi belirleyici olacak.