Turizmde kayıplar nasıl telafi edilecek?

Türkiye’nin turizm sektörü, bu yıl geçmiş yıllardaki iki haneli büyüme rakamlarından çok uzak. Covid-19 salgınından en büyük darbeyi alan sektörlerden biri olan turizm, iç pazarın gücüyle ayakta kalmaya çalışıyor.

Ekonomist’ten Levent Demirciler’in haberine göre, 2019 yılında 51,7 milyon turist ile 34,5 milyar dolar turizm geliri elde eden Türkiye, bu yıla 60 milyon turist ve 40 milyar dolar turizm geliri hedefiyle başlamıştı. Ancak içinde bulunduğumuz süreçte turizmin başkenti Antalya’daki tesislerin yüzde 40’ı, İstanbul’dakilerin ise sadece yüzde 15’i açık. Haziran ayında iç pazarla açılan sezon,

Ukrayna, Kazakistan başta olmak üzere uçuşların başladığı İngiltere ve Rusya gibi ülkelerden gelen turistlerle yetiniyor. Üstelik, Covid-19’da yeni dalga beklentisi, mütevazı hedeflerin tutmasını da zorlayacak gibi görünüyor. Zorlu bir dönem geçiren sektöre geçtiğimiz günlerde KDV indirimi müjdesi geldi.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, konaklama ile birlikte yeme-içme, sinema-tiyatro-müze giriş ücretlerinde yüzde 8 olan KDV’nin 2020 sonuna kadar yüzde 1’e düşürüleceğini açıkladı. Sektör temsilcileri bu uygulamanın sektörde indirimlerle birlikte sezon sonunda bir hareketlenme sağlayabileceğini vurguluyor.

SEZON UZAYABİLİR

Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya, bu yılın yabancı turist bakımından yüzde 70’lik kayıpla 15-16 milyon turist ve 9-10 milyar dolarlık döviz girdisiyle kapanmasını beklediklerini söylüyor. Ancak Türkiye’nin riskli ülkelerden turist çekme potansiyeli de var.

İspanya’da Covid-19 vaka sayılarının artması nedeniyle İngiltere, Belçika, Fransa, Hollanda, Norveç gibi ülkeler İspanya’yı riskli ülke ilan edip oradan gelenlere 14 günlük karantina uygulamaya başladı. Bu durumun Türkiye ve Yunanistan’a yaraması bekleniyor. Bu beklentinin ilk işaretleri de İspanya seferlerini durduran TUİ’den geldi.

TUİ İngiltere ve Almanya Müdürü Andrew Flintham-said, geçtiğimiz haftalarda Türkiye’de Dalaman ve Antalya’ya ek uçuşlar koyduklarını açıkladı.

İngiltere, İspanya’ya yılda yaklaşık 18 milyon turist gönderiyor. Yeni durumda sektör temsilcileri, İngiliz turistlerin İspanya yerine Akdeniz’deki başka bir ülkeyi tercih etme ihtimallerinin artığını söylüyor. Türkiye’ye seyahat yasakları yok, karantina da uygulanmıyor.

18 milyon İngiliz turistin ne kadarının seyahat etme motivasyonu varsa, Yunanistan ile Türkiye’nin bölüşmesi ihtimali yüksek. Bu nedenle 2020’de İngiliz pazarının beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi ihtimali dillendiriliyor.

SEZONDA NELER OLUYOR?

Yerli turist ağırlıklı ve Ege Bölgesi’nin revaçta olduğu bir turizm sezonu yaşanıyor.

Ukrayna ile başlayan İngiltere, Rusya ve Almanya ile devam eden bir dış turizm hareketliliği olacak.

Güvenli Turizm Sertifikası Programı kapsamında Türkiye genelinde 500 civarında tesis sertifika aldı.

ORTA AVRUPA BEKLENİYOR

Bayrama kadar otelini açmayanların bundan sonra açmasını beklemediklerini anlatan Firuz Bağlıkaya, Rusya’dan sonra Orta Avrupa pazarının açılması halinde otel doluluklarının artacağını, sezonun kasım ayı ortalarına kadar sürebileceğini de vurguluyor.

Almanya da Covid-19 nedeniyle Türkiye’ye yönelik uyguladığı seyahat uyarısını Aydın, Antalya, İzmir ve Muğla kentleri için geçtiğimiz günlerde kaldırdı.

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, İspanya’ya turist gönderilmezken Türkiye’ye gönderilmesinin Türk turizmine ve sağlık sektörüne olan güvenin göstergesi olduğunu söylüyor. İşler, bu gelişmenin önümüzdeki dönemde tüm Avrupa’nın Türkiye’ye uçuşları serbest bırakacağını gösterdiğini de vurguluyor.

Antalya’da 900 adet bakanlık belgeli tesis var. Tesislerin 520’si güvenli turizm sertifikasına başvurdu, 380’i belge aldı, diğerleri de belgelendirme aşamasında bulunuyor. Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği Başkanı Erkan Yağcı, iç turizmden sonra Ukrayna, Beyaz Rusya, İngiltere, Sırbistan ile devam eden bir dış turizm hareketliliği olduğunu söylüyor.

Yağcı, bu hareketliliğin özellikle Rusya, Almanya ve AB ülkeleriyle devam etmesini beklediklerini vurguluyor. Avrupa ve Rusya’dan turist getiren Anex Turizm Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Neşet Koçkar, bu yıl Ukrayna pazarından yoğun talep aldıklarını söylüyor.

Rus pazarından da hareketlilik beklediklerini belirten Koçkar, Almanya’dan sonra tüm Orta Avrupa pazarının da önümüzdeki günlerde açılabileceğini belirtiyor.

EGE REVAÇTA

Bu yıl özel araçlarla gidilebilen bölgeler ve özellikle de yerli turistin tercih ettiği Ege Bölgesi revaçta. Kaş, Kalkan, Adrasan, Bozburun, Çeşme, Datça, Fethiye, Bodrum, Marmaris, Assos şeridinde yer alan kiralık villa ve butik otellerin dolulukları temmuz ayından itibaren yüzde 100’lere ulaştı.

Tatil tercihlerinde butik oteller, apart oteller, villa ve yat kiralama ile birlikte ailelere özel tüm tatil seçeneklerine olan talep de arttı. Patara Turistik Tesisler Yönetim Kurulu Başkanı Turhan Kaşo, pandemi olmasına rağmen, Kalkan’da bulunan tesise yaklaşık 15 milyon TL’lik yenileme yatırımı yaptıklarını söylüyor.

Pandemi ile birlikte otel, villa ve devremülkten oluşan tesislere ilginin arttığını da ifade ediyor. Yüksek yıldızlı tesislerin olduğu yüksek kapasiteli bölgelerdeki doluluklar ise hala istenen seviyelere ulaşamadı.

İçinde bulunduğumuz dönemde tatile gidecek olanlar, fiyat uygunluğundan çok hijyen ve güvenliğe önem veriyor.

TÜRSAB’ın GENAR’a yaptırdığı araştırmaya göre, pandemi süresi, uzun vadede insanların seyahat etme, tatil yapma motivasyonunu yüzde 20 artırdı. Tatile gidenlerin yüzde 65’i deniz tatilini tercih ederken, tatile gidenlerin yüzde 15’i memleketine gidiyor.

Yüzde 5’i kültür turu, yüzde 5’i doğa turizmini tercih ediyor. Tatilsepeti Genel Müdürü Koray Küçükyılmaz, bu yıl fiyatlarda geçen yıla oranla artış olmadığını aksine indirim yapıldığını söylüyor.

Ağustos ayı son tatil dönemi olduğu için talebin artmasını beklediklerine dikkat çeken Koray Küçükyılmaz, “Ürün bazında sıkıntılar var. Kıbrıs açıldı ama uçuş sayısı az, uçağa binmek istemeyenler ile oradaki tedbirlerden çekinceler nedeniyle pek tercih edilmiyor. Bu yıl kolay gidilen Kuzey Ege çok popüler. Ayrıca aileye özel tatil ve yazlık kiralama da öyle. Yurtdışı açılsa bile Yunanistan, Balkanlar tercih edilecektir” diyor.