Turizm gelirinin yarısı gastromomiden

Demirer “İspanya, İtalya, Fransa gibi ülkeler gastronomi turizminden milyarlarca gelir elde ediyor. Bu yolla gelen turist normalin 3 katı harcıyor” dedi. Kaan Zenginli imzalı habere göre, Türkiye 2023 yılında 50 milyar dolar turizm geliri ve 50 milyon turist ağırlamayı hedefliyor. Turizm denilince akla ilk, deniz kum güneş gelse de gastronomi turizm diye de hatırı sayılır bir alan var. Kısacası yeme-içme ve eğlence turizmi.

Bu alanı Londra, Paris, New York, Barselona, Dubai gibi ülkeler gayet iyi kullanıyor. Her yıl milyonlarca turist sadece yeme-içme için bu ülkeleri ziyaret ediyor. Gastronomi alanından ülkelerin kasasına milyarlarca dolar akıyor. Bu sektörün duayen isimlerinden Turizm Restoran Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği (TURYİD) Başkanı ve İstanbul Frankie’nin sahibi Kaya Demirer, Türkiye’deki gastronomi sektörü hakkında bilgi verdi. Demirer, Türkiye’nin 2023 yılındaki 50 Milyar Dolar-50 milyon turist hedefinin gastronomi sektörünün geliştirilmesi ile 25 Milyar Dolar daha artacağını söyledi.

Sektöre nasıl girdiniz? Bundan biraz bahseder misiniz?

Ben aslında otelciyim yani hem eğitim olarak hem ilk işime başlangıç olarak. İngiltere’de otel ve yiyecek içecek işletmeciliği okudum. 88 yılında aile oteliyle de turizme başladım. içerisinde özellikle 91 yılında Türkiye’nin turizminde körfez krizi diye adlandırılan körfez ülkelerindeki savaştan dolayı ciddi bir sıkıntı başlayınca otelcilikten yavaş yavaş başka yerlere kayma mecburiyeti doğdu. Bizimde zaten aile yatırımı olan bir işletmemiz, mülkümüz vardı Bodrum Gümüşlük’te ve orada tamamen tesadüfi bir biçimde balık restorantı işletmeciliğine ve yeme-içme işine girdim. Çok daha heyecanlı olduğumu gördüm ve hayatımı bu sektörde devam ettirdim.

Turizm sektöründe gastronominin önemi nedir? Dünyada bu alanı en iyi kullanan  ülkeler hangileri?

Yeme içme amaçlı turizm gelirinden pay alma oranına baktığımız zaman İtalya, İspanya ve Fransa üçlüsü Akdeniz de başı çekerler. İngiltere’de genel turizmin çoğu Londra’dadır. Bunun için de alışveriş ve yeme içme çok yüksek bir orandır. Amerika yine çok yeme içme ile ilgili, gastronomiyle ilgili çok yüksek iç gelirlere de sahip. Amerika’nın toplam F&B ve Entertainment dediğimiz yeme içme ve eğlence sektörü hacmi Türkiye’nin gayrisafi milli hasılasına eşit yani 800 milyar dolar gibi.

Avrupa’da saydığımız İtalya, İspanya, Fransa ve İngiltere’nin dışında Dubai bugün ciddi bir gastronomi cenneti. Sadece yeme içme ve eğlence ile alışverişi de birleştirip Dubai’yi ziyaret eden 12-13 milyon insan var. İstanbul ile aşağı yukarı aynı sayı. Ama 12-13 milyon insanın tamamı çok yüksek fiyatlarda yemeği tüketmek üzere bilinçli olarak programlanmış gelen insanlar.

Türkiye’deki gastronomi  sektöründe durum nedir? Hedefler nasıl?

Türkiye’nin yılda 20 milyar dolarlık bir yeme-içme sektörü var. Bunun içinde tüm fast-food zincirleri vs vs dahil.  Büyüyen bir pazar... Turisti bu pazar ile ve doğru strateji ile Türkiye’ye çekmek mümkün. Normal bir turist Türkiye’de kişi başı 800 dolar harcarken, gastronomi için Türkiye’ye gelen turistin harcaması kişi başı 2 bin doları buluyor. Nitelikli turist geliyor. Sosyo-kültürel açıdan da çok önemli. Bu alanı bir hükümet stratejisi haline getirmeliyiz. Bunu başarırsak 2023 yılındaki 50 milyar dolar turizm geliri hedefi 25 milyar dolar daha artar. Dünyada bunun örnekleri çok...

Dünya ile kıyasladığımızda Türkiye’deki lüks restoranlar sektörü nerede peki?

Biz özellikle servis kalitesi olarak başarılıyız. Dolayısıyla Türkiye’nin genel yiyecek, içecek sektöründeki servis kalitesi Avrupalı ve Akdenizli rakiplerimize göre çok daha yukarıda diye görüyoruz. Bazı yerlerimiz çok sürdürülebilir bir politika ile aynı kaliteyi sürdürürken, bazıları sorunlu olabiliyor. Fiyat olarak bakarsak Türkiye’deki yeme-içme sektöründeki fiyatlar Avrupa’ya göre çok aşağıda.

Frankie’yi Bakü’ye taşıdı

 Frankie İstanbul’u yurt dışına taşımayı planlıyor musunuz?

Frankie İstanbul’un 2014 yılında imzalanmış ve aynı yılın sonuna doğru tamamlanmış bir Azerbaycan-Bakü projesi var. Biz burada yatırımcıya franchise vermek ve işletme sözleşmesi imzalamak suretiyle hem yatırım hem de işletmesini belli bir dönem üstlendik. Fakat Azerbaycanda’ki genel ekomomik krizden dolayı proje, yatırım olarak tamamlanmasına rağmen siyasi ve ekonomik krizden dolayı henüz kapılarını açmış durumda değil. Orada da ilişkilerin düzelmesini ve tekrar hayata geçirilmesi açısından yatırımcıdan haber bekliyoruz.  Açıkçası bu projeyi de hayata geçirmek için sabırsızlanıyoruz.