TGA denetlenmiyor denilebilir ama kimse TÜRSAB’a denetlenmiyor diyemez

TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya'nın konuyla ilgili olarak yaptığı açıklama şöyle:

Yeni yasa çalışmalarının yapılma sebebi olarak, 1618 sayılı kanunun “Kötü hazırlanmış” olduğu gerekçe gösteriliyor. 1618 sayılı kanun ‘Kötü’ nitelemesini hak ediyor mu?

1618 sayılı kanun ,1972’de Fransız Seyahat Acenteleri Birliği Kanunu’ndan esinlenerek hazırlanmış ve kanunla ortaya çıkan TÜRSAB sayesinde Türk turizminin gelişimine büyük katkıyı sağlamış bir düzenlemedir. Kötü falan değil, tam tersine herkesin örnek aldığı bir kanundur.

Eskiyen, eksik kalan yanları elbette vardır. Bu yüzden daha önceden Bakanlığımızla yaptığımız değişiklik çalışmasının yasalaşması için gayret ettik. Biz ortak akla inanırız. Turizm şuralarından çıkan sonuçları dikkate alarak çalıştık. Ama Sayın Bakan kendinden öncesini yok saydığı gibi, zaten şuraları da dikkate almadığını açıklamıştı.

1618 sayılı kanunun değiştirilmesine gerekçe olarak sunulan argümanlardan bir tanesi de, TÜRSAB’ın denetimsiz olduğu ve denetlenmesi gerektiği. Bu konuda siz neler söylemek ister siniz?

TÜRSAB’a denetimsiz veya denetlenemez gözüyle bakmak gerçeklerden çok uzağa düşmek demek olur. 2018’de geldiğim ilk gün TÜRSAB’a denetimi ilk isteyen benim. O güne kadar TÜRSAB’ın kapısından pek girmeyen Bakanlık müfettişleri, bizim davetimizle geldi. Ama sonrası gerçekten daha şaşırtıcıydı.

Müfettişler eski dönemlere ilişkin çalışmalarını bitirdikten sonra bir baktık ki, gitmiyorlar. O kadar uzun çalıştılar ki, mütfettişlere bir oda ve hatta nerdeyse bir kat açmak zorunda kaldık. Bugüne kadar Vakfımızın denetimleri hariç, 4 ayrı müfettiş grubu TÜRSAB’ta denetlemeler yaptı. Hiç boşluk vermeden neredeyse 12-13 ay süren denetimler oldu. Hatta 3 kişilik olan 4’üncü müfettiş ekibi, iki aydır TÜRSAB’ta denetimini sürdürüyor. Her şeyi detaylarıyla inceliyor.

TÜRSAB’a denetim yapılmayan bir kurum gözüyle bakmak imkansız. Bunu en iyi TÜRSAB’a aralıksız denetim gönderen Bakan Ersoy bilir. Kaldı ki bizim asıl denetimimizi, Genel Kurulumuz ve Denetleme Kurulumuz yapar. Hesap veremeyeceğimiz bir Kuruşluk işimiz olmaz. Ha bu arada, müfettişlerden şikayet ediyoruz da zannedilmesin. Gelenler, devletimizin değerli müfettişleridir. Kendilerinden gayet de memnunuz, başımızın üstünde yerleri var. Abdestinden şüphesi olmayanın, namazından da şüphesi olmaz.

Müfettişlerin yaptığı denetimler ayrı, denetim kurulumuzun yaptığı denetimler ayrı, bizim görevlendirdiğimiz bağımsız denetim kuruluşlarının iştiraklerimizle ilgili yaptığı denetimler ayrı. Her tarafımızdan denetleniyoruz. Bugüne kadar bir şey çıksaydı, çok sayıda dedikodu malzemesi ortalıkta dolaşıyor olurdu.

Bakan Ersoy yeni yasayla, denetimin daha etkin yapılacağını kast ediyor olabilir mi?

Bakın size bir şey söyleyeceğim; mevcut yasada bir 24’üncü madde var. Bakanlığın denetim yetkisini anlatıyor. 1618’in 24’üncü maddesi. Açın okuyun. Bakanlık hem kendisi, hem de görevlendireceği başka kurumlar vasıtasıyla TÜRSAB’ı denetleyebiliyor. Şimdi çeşitli yollarla elimize gelen yeni taslağa bakıyorsunuz, bundan daha düşük bir denetim eşiği var. Sen şimdi, ‘Kanunu ben denetim için değiştiriyorum’ dersen, buna kimseyi inandıramazsın. Düzenlemeler bunu diyeni yalanlar.

Allah aşkına bırakın bunları. Bakanlığın kendisinin hazırladığı TGA Kanunu’nun denetimle ilgili hükümleri öyle zayıftı ki, kanunun denetimle ilgili dört maddesini Anayasa Mahkemesi iptal etti. Anayasa Mahkemesi kararı var, neredeyse 50 sayfa. Orada ‘Böyle denetim olmaz’ diye anlatılıyor.

TGA’yı, bağımsız denetim şirketi denetleyecek, Sayıştay onun raporuna bakacak, Anayasa Mahkemesi kanunun Sayıştay’ın denetim hakkıyla ilgili bu maddelerini iptal etti. Hoş yerine getirdikleri maddeler de TÜRSAB’ın şu andaki denetlenmesi kadar denetim hakkı yetkisi dahi içermiyor. TGA’yı denetleyen şirket, Bakanın kendi şirketlerinin yıllardır denetimini yapan şirket olunca, Sayıştay denetimine ihtiyaç ortaya çıkıyor tabii.

Mevzuata ve uygulamaya bakınca, sektörün tamamının cirosundan milyonlarca Dolar pay alan TGA denetlenmiyor denilebilir, ama kimse TÜRSAB’a denetlenemiyor diyemez.