Taklit Selimiye tartışması...

Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla Ataşehir’de TOKİ tarafından inşa edilecek cami projesi tartışma yarattı. Edirne’deki Selimiye Camii’nin kopyası olacağı öğrenilen cami için tarihçiler ve mimarlar, "Kültürel mirasa saygısızlık" yorumunda bulundu.

Turizm Aktüel 31/12/2019 23:40

Ataşehir’de, binlerce lüks konutun bulunduğu bölgede Edirne’deki Selimiye Camii’nin bire bir kopyası yapılacak. HaberTürk gazetesinde dün yer alan habere göre Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, bizzat yerinde inceleme yaptı ve inşaata bir an önce başlanmasını istedi. TOKİ tarafından inşa edilecek cami, Mimar Sinan’ın “ustalık eserim” dediği Edirne’deki Selimiye Camii’nin bire bir kopyası olacak. Konuyla ilgili uzmanların görüşleri şöyle:

Kendini belli eder...

Prof. Dr. Semavi Eyice (Sanat tarihçisi):

“Selimiye, Mimar Sinan’ın ‘ustalık eserim’ dediği eseridir. Taklit eser yapmak hoş bir şey değil. Tasarlarken ne düşündüler bilmiyorum. Bire bir yapılacağını sanmıyorum, Selimiye’yi bire bir yapmak kolay değil. Dünya çapında bir eserdir. O ölçüde bir eser yaratmak, zaten inşasını yapmak mümkün değil. Aslında böyle örnekler denenebilir, mesela Mimar Sinan da hayatının son zamanlarında çeşitli planlar, mimari biçimler denemiş. Sonunda bir oyun gibi Ayasofya’nın benzeri daha ufak ölçüde, fakat statik hataları olmayan bir cami yapmıştır. Bu da Tophane’deki Kılıç Ali Paşa Camii’dir. Ama bu yapılan doğru değil.

İddiası olan bir mimarın o büyüklükte bir yere kendine özgün bir proje yaratması gerekir. En ideal cami planı zaten Selimiye’de uygulanmıştır. Bunu kopyalamak olmaz, mimarın bir eser yarattım diyebilmesi için o prensiplere göre bir eser ortaya koyması gerekir. Taklit eserler vardır. Ama kendini hemen belli eder. Ruhsuz eserler de vardır. Ne araziye oturur, ne güzelliği vardır. Gözkamaştırıcılığı vardır ama ‘adam bunu nasıl yapmış’ dedirtmez.”

Kültür mirasına saygısızlık...

Eyüp Muhçu (Mimarlar Odası Genel Başkanı):

“TOKİ mimarlık adına estetikten yoksun; taklit bir yapılaşmayı örnek göstererek kamuoyunda bir propaganda yapmaktadır. Ve böyle bir mimari yaklaşım; kentleşme, tasarım, mimari ilkeler, kültür mirasına saygıdan uzaktır. Söz konusu Selimiye Camii bu toprakların yetiştirdiği büyük mimar Sinan’ın en önemli eserlerinden biridir. Söz konusu yapının beğeniyle karşılanması pek tabidir. Ancak bu yapıya ve onun taşıdığı değerlere saygı nedeniyle bu yapıya gölge düşürebilecek yaklaşımlardan uzak durmak gerekir. Mimar Sinan ve Selimiye Camii’nin tüm değerlerine haksızlık yaparız, mimaride taklitçilik kabul edilebilir, benimsenen bir şey değildir.”

Taklidi bile güzel olabilir...

Prof. Dr.?İlber?Ortaylı (Topkapı Sarayı Başkanı, Tarihçi):

“Ben böyle şeye karışmam. Mimarın kendi seçimidir. Onun kendi bileceği bir şeydir. Kötü bir mimari cami ortaya koymasındansa, öyle bir eserin taklidi bile güzel olabilir. Ustalık eserleri taklit edilemez diye bir şey yok.” (Milliyet)