Schengen Bölgesi’ne vizesiz seyahat yeniden gündemde

AB ile yaşanan ilişkiler ezelden beri gelgitli havasını korurken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 18 Ocak’ta yaptığı “vize serbestisi” açıklaması kritik konunun yeniden gündeme düşmesine neden oldu. Çavuşoğlu, “Bugün müzakereler ile ilgili ‘yeni fasıllar hemen açılabilir’ desem doğruyu söylememiş oluruz. Biz istemediğimiz için değil, Avrupa Birliği istemediği için genişleme politikaları ile ilgili sorunlar olduğu için. Ama vize serbestisi hayata geçebilir, bu bir sözdür” dedi.

MÜLTECİ KRİZİ İLE GÜNDEME GELDİ

Sözcü'den Metin Aktaşoğlu'nun haberine göre, Suriye’deki iç savaştan kaçarak, yasadışı yollarla AB topraklarına girmek isteyen mültecilerin Türkiye’yi geçiş bölgesi olarak kullandığı Mülteci Krizi’nin patlak verdiği 2013 yılında Geri Kabul Anlaşması imzalanırken bu anlaşmanın maddelerinden biri de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına kısa süreli seyahatlerde AB’ye girişte vize serbestisi uygulanmasıydı. Buna göre Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları her 180 günde bir 90 günlük seyahat hakkı elde edecekti.

SERBEST DOLAŞIMIN ANAHTARI: SCHENGEN

Lüksemburg'un, Schengen kasabasında 1985 yılında imzalanan Schengen Antlaşması kapsamında 26 Avrupa ülkesi yer almakta. AB üyesi olmayan Norveç, İzlanda ve İsviçre de Schengen Bölgesi'nde yer alırken AB ülkeleri arasından İrlanda Cumhuriyeti, Schengen kullanmıyor. AB üyesi Hırvatistan, Kıbrıs Rum Kesimi, Romanya ve Bulgaristan ise Schengen Bölgesi'ne girmek için adaylık aşamasında.

18 Mart 2016’da bu anlaşmaya bağlı Ortak Eylem Planı hayata geçerken mülteci anlaşmasında Türkiye’ye iki eşit taksit halinde 6 milyar Euro’luk finansal yardım yapılması, Türkiye vatandaşlarına AB ülkeleri için vize kolaylığı ve Türkiye’nin AB’ye giriş sürecinin hızlandırılması gibi maddeler yer alıyordu. Yeniden gündeme gelen görüşmelerde olumlu bir sonuç çıkma ihtimalini değerlendiren Prof. Dr. Ahmet Kasım Han şunları söyledi:

“Avrupa Birliği ile yeniden bir gündem oluşturarak, aslında eski bir gündemi yeniden ön plana çıkararak bir görüşme zemini oluşturmak ve bir angajman yaratmak isteniyor. Bugünün koşullarında buna ‘faydasız’ diyemeyiz. Zira bunun gerçekçi olup olmamasından bağımsız olarak taraflar arasında bir görüşme dinamiği yaratılırsa, bu görüşme dinamiğinin oldukça uzun bir süredir donmuş ve negatif bir görüntüde olan Türkiye-AB ilişkilerini yeniden bir miktar da olsa hareketlendirme ihtimali var.”

‘GÜMRÜK BİRLİĞİ KONUSU DAHA ÖNEMLİ’

“Burada ayrıca beklentilerin ve bilgi akışının çok dikkatli yönetilmesi gerekiyor. Çünkü ‘Biz bu gündemi yeniden açtık ve yine olmadı’ diyerek bütün bir ilişkiye daha fazla zarar verecek bir noktaya gelinmesini de önlemek lazım” diyen Prof. Dr. Han, “Türkiye’nin zaten yapıcı biçimde AB ile tartışabileceği ve örtüşen çıkarları bulunan iki tane ortak konu var. Bir tanesi vize serbestisi meselesi. Diğeri ise hiç kuşkusuz kamuoyunda ‘Gümrük Birliği’nin yenilenmesi’ diye bilinen süreç” dedi.

“İkincisi, ilkine göre daha önemlidir ayrıca” diye konuşan Han, “İkincisinde AB, bugün Türkiye’nin belli kriterlerde ilerleme kaydettiğini değerlendirdiği hal ile Türkiye’yle bu görüşmeleri yapmaya hazır ve istekli olmadığını gösteriyor” ifadelerini kullandı.