Safranbolu’da tarih katliamını ucuz atlattık

Karabük’ün UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Safranbolu ilçesinde ihaleyle müstecire verilen ve yapımına başlanılan 51 tarihi çeşmenin restorasyonu, aslına uygun yapılmadığı gerekçesiyle durduruldu.

Salim Eren Aslan 27/12/2018 11:22

Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nden kalma hâlâ dokusu bozulmamış geleneksel evleriyle, han, hamam, konak, cami, köprü ve çeşmeleriyle bir açık hava müzesini andıran Karabük’ün Safranbolu ilçesi, 1994 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dâhil edildi. Türkiye’nin UNESCO’da kent ölçeğindeki tek mirasıdır.

Safranbolu’nun 51 tarihi çeşmesi restore edilerek suya kavuşacaktı

Ağustos 2017’de Safranbolu’nun 51 tarihi çeşmesinin restore edilerek suya kavuşacağı ile ilgili haberi okuduğumda, mutlu olmuştum. Çünkü sadece tarihi evleriyle, camileriyle adını duyurmamıştır Safranbolu. Kuşkusuz çeşmeleri de vazgeçilmez birer parçasıdır bu tarihi dokunun.

Çeşmelerin kültürümüzdeki yeri çok ayrıdır. Çünkü, su bizim için çok değerlidir. Peygamberimiz 'Temizlik imandan gelir' demiştir ve su her türlü temizliğin ana malzemesidir.

Yaşam pınarı, temizliğin simgesi, uygarlıkların kuruluş yerlerinin belirlenmesindeki en önemli neden, medeniyet, insanlığın sebeb-i varlığı, tabiri caizse ab-ı hayat, büyüklerimizin azizliğini insana atfettiği “Su gibi aziz ol” cümlesindeki gibi azizdir su…

Safranbolu'daki her bir çeşme sanat eseri niteliğinde 

Suyun değerini bilen, hikmetini kavrayan Osmanlı İmparatorluğu, çeşmelerinde su kültürünü ve estetik anlayışını bir arada buluşturmuştur. Ve hiçbir çeşme yapılmak için yapılmamıştır. Safranbolu’da da aynen böyledir. Her biri bir sanat eseri niteliği taşımaktadır.

Gelelim restorasyon işlemine. Ne yazık ki bu kelime çok yanlış anlaşılmaktadır ülkemizde. Mirasımızı korumak ve gelecek nesillere ulaştırmak amacıyla, mümkün olduğunca çok az müdahale ile aslını kaybettirmeden 'Onarma' işlemi demektir 'Restorasyon'.

Onarma kelimesini 'Yenileme' kelimesinin eş anlamlısı olarak algılayan tahripkârlar yüzünden tarihi eserlerimiz birer 'Ucube’ye dönüşmektedirler.

Ve 24 Aralık 2018 Pazartesi günü okuduğum yeni bir haberde aynen şöyle deniliyordu:

"Karabük’ün UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Safranbolu ilçesinde ihaleyle müstecire verilen ve yapımına başlanılan 51 tarihi çeşmenin restorasyonu, aslına uygun yapılmadığı gerekçesiyle durduruldu."

Açıkçası bu haberi ilk okuduğumda üzülsem de, farkına varıldığı ve tahripten kurtarıldığı için sevindim. Ümit ediyorum Safranbolu bir daha böyle bir haberle gündeme gelmez ve yine ümit ediyorum ki bundan sonra restorasyon çalışmaları işinin ehli kişilerin eline bırakılır.

Yoksa maazallah Sünger Bob’a benzetilmiş Cenevizliler'den kalma tarihi Şile Kalesi gibi, Kral Şakir Filmi’ndeki Fil Necati’ye dönüşebilir çeşmelerimiz.