Türkiye turizm sektöründeki krizi nasıl atlatır?

Cüneyt Mengü'nün 'Uçak krizinin turizme yansımaları' başlıklı yazısı:

''Ülkemiz dış politikada olduğu gibi ekonomide de son yılların en sıkıntılı dönemlerinden birini geçirmektedir. Uluslararası turizm endüstrisi ülkelerin ekonomik yaşamları için vazgeçilmez faaliyet alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu endüstrinin makroekonomiye olan etkilerinden dolayı tüm dünyada kamunun öncelikli ilgi alanı içindedir.

Dünyanın birçok ülkesinde siyasi ve ekonomik krizler devam etmesine rağmen, Dünya Turizm Örgütü verilerine bakıldığında, global seyahat hacminde azalma değil sürekli artışın gerçekleştiği görülmektedir. 2014 yılında dünyada 1.133 milyon kişi seyahati karşılığında 1.245 milyar dolar gelir elde edilmiştir. 2020 yılında ise dünyada 1.600 milyon kişinin seyahat edeceği ve karşılığında da 1.750 Milyar Dolar gelir elde edileceği tahmin edilmektedir.

Böylece ülkeler arasında daha fazla turist çekme ve daha çok gelir elde etme konusunda geçmişte olduğu gibi yoğun bir rekabetin devam edecektir. Bu trend içerisinde ülkeler arasında bazı destinasyonlarının uluslararası turizmden aldıkları payın azalmasına karşılık özellikle gelişen teknolojiye paralel inovatif çalışmada bulunan ve tanıtım faaliyetlerini planlı olarak devam ettiren ülkelerin alacakları pay artacaktır.

Ülkemizin turizmine gelince; 2015 yılı içerisinde Rusya’da yaşanan ekonomik kriz nedeniyle gelen turist sayısında 2014 yılına göre kısmen azalma görülmüştür. Ayrıca, son dönemde artan terör olayları birçok Avrupa ülkesinde ülkemizin imaj kaybına yol açarken, Libya ve Mısır gibi ülkelerde yaşanan vize sorunu nedeniyle kayıplar yaşanmıştır.

Bütün bunların üstüne Rus uçağının düşürülmesiyle Rusya’nın ülkemize gelecek turistlere yasak koyması ve nihayet Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Musul yakınlarında askeri varlığında yapılan rotasyonun kasıtlı değerlendirilmesinin devam etmesi 2016 yılı turizm sektörünü olumsuz yönde etkileyeceği kanısındayız. Netice itibariyle sadece Rusya krizinin ülkemiz açısından faturası, 4 milyon turist mukabilinde 4 milyar dolar döviz kaybı söz konusudur.

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre, 2015 yılında Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye gelen turist sayısının 2014 yılıyla karşılaştırıldığında yaklaşık bir milyon azalmadığı tespit edilmiştir. Bu olumsuzluklar nedeniyle ihtimal dahilindeki azalma Avrupa’dan telafi edilemeyeceğine göre, alternatif pazarlar üzerinde çalışmaların yapılması fayda sağlayacaktır. Bu bağlamda, Çin, Hindistan, İran, Türk Cumhuriyetleri, Latin Amerika, Balkan ülkeleri, Kuzey ve Güney Afrika ve Orta Doğu gibi pazarlarda tanıtım çalışmalarının yürütülmesinde yarar görmekteyiz.

Alternatifler arasındaki Orta Doğu özetle incelendiğinde; Arap dünyası 385 milyon nüfusu ve yaklaşık 3 trilyon dolar GSMH’sı ile uluslararası turizm endüstrisinde dünya ülkelerinin hedef destinasyonu olduğu gibi ülkemiz açısından da turizm talebinin çok önemli bir parçasıdır.

Dünya Turizm Örgütü verilerine göre, 2014 yılında Arap ülkelerinden dünyanın çeşitli ülkelerine yaklaşık 50 milyon turist seyahat etmiş, buna mukabil yaklaşık 65 milyar dolar turizm gelirinin elde edildiği tespit edilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı verileri incelendiğinde, Orta Doğu ülkelerinden 2013, 2014 ve 2015 yıllarında ülkemize gelen turist sayısında artış kaydedilmesine rağmen Arap ülkelerinin global toplam çıkışları baz alındığında ülkemizi ziyaret edenlerin toplam sayının yüzde 5’ini bile bulamadığı açıkça görülmektedir.

Türkiye’nin Mısır ile diplomatik ilişkilerinin bozulması sonucu bu ülkeden gelen turist sayısında bizim rakamlarımıza göre neredeyse yüzde 50 azalma olmuştur. Türkiye’nin İsrail ile olan ilişkilerinin normale dönmesi yolunda çalışmalar başlatılmıştır. Aynı çalışma vize sorunu yaşadığımız Mısır ve Libya ile de yapılamaz mı? Bu bağlamda TÜRSAB üyesi A Grubu seyahat acentelerinin denetimi, kontrolü ve sorumluluğunda Mısır ve Libya vatandaşlarından ülkemize turizm amacı ile seyahat edeceklerin giriş vizelerini E-vize sistemi üzerinden almaları yönünde İVEDİ olarak düzenleme yapılması 2016 yılı turizm dönemi için yararlı olacağı kanaatindeyiz.

Özel sektör tarafından gerekli olan tanıtım çalışmalarının yanı sıra, Turizm Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu B planına uluslararası trafiğe açık olan hava meydanlarının tamamının dahil edilmesi önem arz etmektedir.

Bu bağlamda Türk turizm tarihinde farklı konseptte Kayseri’de ilk defa düzenlenen 17 Arap ülkesinden 72 seyahat acentesi ve tur operatörünün iştirak ettiği 5. METEX etkinliğinin bakanlığımızın desteğiyle 81 vilayeti kapsayacak şekilde devam ettirilmesinde yarar vardır.''