Antalya Arkeoloji Müzesi’nde özellikle Perge’den çıkan değerli eserlerin nasıl korunacağı belli değil. Antalya Arkeoloji Müzesi’nde özellikle Perge’den çıkan değerli eserlerin nasıl korunacağı belli değil. Antalya’da, 16 Temmuz günü Arkeoloji Müzesi’ni ziyaret etmek isteyen turistler kapıda kilitle karşılaştı.

Nitekim, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan müze için depreme dayanıksız oluşu ve artan depolama ihtiyacı gerekçesiyle yıkım kararı çıktı. Oysa, Antalya Arkeoloji Müzesi, 1972 yılından bu yana faaliyette, Türkiye’de yarışma projesi ile inşa edilen ilk müze olarak ulusal müze mimarlığı tarihinde önemli bir yere sahip. 

"İnşaat mühendisleri, çok daha düşük maliyetle binada güçlendirme çalışmaları yapılabileceğini söylüyor"

Karara itiraz etmek için bir araya gelen sivil toplum kuruluşlarının oluşturdukları Müze Çalışma Grubu ise, binanın depreme karşı dayanıksız olduğunun şeffaf raporlarla kamuoyuyla paylaşılmadığını, restorasyon seçeneğinin değerlendirilmediğini vurguluyor. Oksijen'de yer alan habere göre, çalışma grubundan, Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gül Işın, yıkım kararına itirazlarını şöyle özetledi: 

“İnşaat mühendisleri, çok daha düşük maliyetle binada güçlendirme çalışmaları yapılabileceğini söylüyor. Öyle ki, yıkım ve yeniden yapım için 2.5 milyar TL’lik bir proje öngörülürken, yaklaşık 200 milyon TL’lik bir rakama güçlendirme çalışmalarının tamamlanabileceğini aktardılar. Öte yandan, yıkım için eserlerin nasıl taşınacağı, eser güvenliğinin nasıl sağlanacağı da meçhul. Antalya Arkeoloji Müzesi’nde Likya sanatının seçkin örneklerinden tutun Elmalı Hazinesi koleksiyonuna, binlerce eser bulunuyor. Sergilemede yaklaşık 200’e yakın, insan boyunu aşkın heykel var. Bunlar nerede saklanacak, nasıl taşınacak, uzmanlarla görüşülerek karar verilmeli.”

“Müze onarımda değil yıkıldı”

Öte yandan, Antalya Arkeoloji Müzesi Türkiye’de kapanan tek müze değil. Şu anda Türkiye’de 217 müzeden 35’i kapalı. İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin bir bölümü 14 yıldır, Mersin Anamur Müzesi 13, Isparta Müzesi ise 11 yıldır kapalı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sayfasında, müzelerin çoğunlukla güçlendirme çalışmaları sebebiyle kapalı oldukları ve çalışmalar tamamlanınca tekrar açılacağı bilgisi yer alıyor.

Bu çalışmalar neden tamamlanamıyor?

Antalya Rehberler Odası Üyesi Fatih Bilgiç, 11 yıldır kapalı olan Isparta Müzesi’nde çalışmaların devam etmediğini, hatta binanın yıkıldığını anlatıyor: “2014 yılında müze restorasyon için kapandığında, binanın tamamen yıkılması gerektiğine karar verildi ve bina yıkıldı.

Devletin tasarruf tedbirleri sebebiyle gerekli bütçeler aktarılmadığı için bina tekrar yapılamadı. Şu an eserler depoda. Öte yandan, Isparta Müzesi’nin çok da üstüne düşülmedi. Çünkü bu müze daha çok halılarıyla öne çıkıyordu, 2014’ten sonra Isparta Halı Müzesi açılınca, Isparta Müzesi’nin de değeri kalmadı.”

“Çünkü müzenin içi boşaltıldı”

2023 yılından beri kapalı olan Nevşehir Müzesi için de aynı sebep söz konusu. Nevşehir Rehberler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Aziz Acar müzenin değersizleştirildiğini ve bu sebeple tekrar açılışı için çaba gösterilmediğini şu ifadelerle açıklıyor: “Eserler çoğunlukla Ankara’da Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne gönderildi. Dolayısıyla müzenin çok da değeri kalmadı. Turistlerin hiçbir zaman göz bebeği değildi, iyice ziyaretçi sayısı düştü. Hal böyle olunca, müze masrafını çıkaramaz oldu. Gerekçe olarak restorasyon gösteriliyor.”

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sayfasında listelenen, geçici süreyle kapalı olan müzeler şöyle: İstanbul Arkeoloji Müzesi / Klasik Bina Alt Kat: Salon, İstanbul Arkeoloji Müzesi Ek Bina, İstanbul Arkeoloji Müzesi Kuzey Kanadı, Mersin Anamur Müzesi, Isparta Müzesi, Elazığ Müzesi, İstanbul - Fethiye Müzesi, Diyarbakır - Silvan Atatürk Evi, Bursa - Yenişehir Şemaki Evi Müzesi, Tire Müzesi, İstanbul - Eski Şark Eserleri Müzesi, Adana - Süleyman Kulesi, Kastamonu - Livapaşa Konağı Etnografya Müzesi, Adıyaman Müzesi, Gaziantep Arkeoloji Müzesi, Hatay Arkeoloji Müzesi, Kilis - Alaeddin Yavaşça Müzesi / Konserler Odası, Malatya Müzesi, Beşkonaklar Etnografya Müzesi ve Geleneksel Malatya Evi, Muğla - Fethiye Müzesi, İstanbul Büyük Saray Mozaikleri Müzesi, İstanbul - Çinili Köşk Müzesi, Muğla Müzesi, Konya Ereğli Müzesi, Nevşehir Müzesi, Bitlis Etnografya Müzesi, Yozgat Müzesi, Niğde Müzesi, Ürgüp Müzesi, Aydın - Afrodiyas Müzesi, Düzce - Konuralp Müzesi, Kütahya Müzesi, İstanbul - Galata Mevlevihanesi, Amasya - Hazeranlar Konağı, Antalya - Likya Uygarlıkları Müzesi, Kars Müzesi / Etnografik Eser Salonu, Antalya Müzesi, Aydın - Adnan Menderes Demokrasi Müzesi, Bitlis - Ahlat Müzesi.