Uğur Gürses-Hürriyet

Mayıs ve Haziran sayılarındaki düşüşü biliyoruz;

İzleyen aylarda ne beklemeli?

Önceki gün açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre; ilk altı ayda, geçen yılın altı ayına göre turizmde kabaca 3 milyar dolarlık bir gelir kaybımız var. Asıl yüklü kayıplar ikinci yarıya yansıyacak.

Haziran ayındaki kaybın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 43 olduğunu hesaba katarak, sonrasında da aynı oranda kayıp olacağını varsayarsak; bu yılın ikinci yarısındaki toplam turizm gelirlerinin 6.8 milyar dolar olması beklenir.

Bu durumda da, geçen yılın ikinci yarısında toplam 16 milyar dolar gelir sağlandığını göz önüne alırsak olası net kayıp 9 milyar dolar olacak demektir. Rusya ile ilişkileri yeniden normalleştirme yolundaki onarımların, bu yılki turizm gelir kaybını onarması zor.

Bu eğilim sürerse ki darbe girişimi sonrası ne yazık ki öyle görünüyor; 2016 yılında turizm gelirleri toplamı 14.5 milyar dolara gerileyecek, geçen yıla göre kaybımız 12.1 milyar dolar olacak. Bu da, 2003’den bu yana en düşük gelir demek olacak.

Turizm, ‘ekonominin sadece ekonomi olmadığının’ da görüldüğü bir alan oldu.

Sorun şurada; Rusya ile ilişkiler yeniden normalleştirilse dahi, düşük petrol geliri nedeniyle eski sayılara ulaşılması zor olacak. Ayrıca asıl sorun, Avrupalı turist girişleri ve gelirindeki azalış seyrinde.

2016’ya girerken, turist girişlerini ve turizm gelirlerini etkileyen gelişmeler oldu. Hem Avrupa’nın belli başlı kentlerinde, hem de Türkiye’de yüksek can kayıpları ve yaralanmalara yol açan bombalı saldırılar ile düşürdüğümüz Rus uçağı sonrasındaki krizimiz.

Avrupalı turist sayısındaki gerileme Ocak 2015’te yaşanan Charlie Hebdo saldırısı ve devamında Avrupa başkentlerindeki IŞİD saldırıları ile hızlandı. Türkiye’deki bombalı saldırılar da bu korkuyu yükselterek besledi.

Suriye’deki cihatçıların Türkiye’de sempati ile karşılanmasına dair tablo da bir tarafta bunu desteklerken, üstüne üstlük Avrupa’daki sığınmacı ‘krizi’, yükselen yabancı-sığınmacı düşmanlığı da eklendi.

Türkiye ile AB arasındaki sığınmacı anlaşmasına dair söz düellosu, darbe girişimi sonrasında da yükselen tansiyon, turizmde Avrupalı turist akımındaki azalmayı besleyen bir durum.

Ne yazık ki; turizmde mali teşvik ve destek paketlerinin ötesinde bir açıya ihtiyaç var.

Bu da politik alanda duruyor.