Turizme açılan Çernobil için bilim insanlarından uyarı

Bölgedeki eşyalara dokunmak bile sağlığa zararlı

Felaketin yaşandığı bölge hâlâ insan sağlığı için tehlikeli radyoaktif maddelerle kaplı. Georgetown Üniversitesi’nden Dr. Steen bölgede gezerken çevreyle etkileşimin mümkün olduğunca az olması gerektiğini belirtiyor. Güney Carolina Üniversitesi’nden Timothy Mousseau turistlerin günlük kıyafetleriyle bölgede gezmesinin ve buldukları eşyalara ellemelerinin sağlık için son derece zararlı olduğunu söylüyor.

Bilim insanlarının çekinceleri sağlık nedenlerinin ötesine uzanıyor. Yıllardır radyasyonun canlılar üzerindeki etkileri ve mutasyon üzerine çalışmalar yürüten bilim insanları, turistlerin bölgeye erişiminin kendi çalışmalarına engel olacağını düşünüyor. Bölgede çalışan bir araştırmacıya göre Çernobil, dünyada bu tür araştırmalar için uygun olan tek yer. Bölge, uzaya ve Mars’a yapılacak yolculuklara ilişkin radyasyonun biyoloji ve organizmalar üzerindeki etkilerini araştırmak için de ideal. 

Çernobil, “Kara turizm”in son örneği

Çernobil, bir fenomen haline gelen “Kara turizm”in, yani ölüm ve acıyla özdeşleştirilmiş mekanları ziyaretin popüler örneklerinden biri hâline geldi. Nazi kampları ve New York’taki 11 Eylül Müzesi, kara turizmin diğer popüler iki örneği.

Çernobil’in popülaritesi, HBO’nun başarılı dizisi “Çernobil”den sonra hızlı bir yükselişe geçti. 2000 yılından beri bölgeye turlar düzenleyen SoloEast turizm acentesinin direktörü olan Sergeii Ivanchuk, 2018’de 11 bin kişiyi bölgeye götürdüklerini ve dizi yayılandıktan sonra yüzde 40 artış gözlemlediklerini belirtti.

Turistler için “Yeşil koridor” oluşturulacak

Bilhan Karakullukçu imzalı habere göre, Başkan Zelensky resmi web sitesinde Çernobil’in insan ürünü bir faciadan sonra doğanın kendini iyileştirdiği gerçek bir hayalet şehir olduğunu ve bu alanın bilim insanları, ekolojistler, tarihçiler ve turistlere gösterilmesi gerektiğini söyledi. Öncelikle turistler için bir “yeşil koridor” oluşturacaklarını ve bu koridorla bölgeye güvenli bir giriş yapılabileceğini belirtti.

Başkan’a göre bölgenin resmi olarak turizm alanı ilan edilmesi, yolsuzluk ve karaborsa faaliyetlerine engel olacak. Kararın bölgeye giriş için rüşvet alan, bölgedeki hurda ve doğal kaynakları satan güvenlik yetkililerine engel olacağı düşünülüyor. Bölgeyle ilgili değişimin bir parçası olarak yeni turist güzergahları ve kontrol noktaları inşa edilecek, yersiz bir kısıtlama olan çekim yasağı kaldırılacak ve mobil iletişim sistemleri iyileştirilecek.

26 Nisan 1986 yılında meydana gelen faciada 31 kişi yaşamını yitirdi ve milyonlarca insan tehlikeli miktarda radyasyona maruz kaldı. Birleşmiş Milletler, 2005’te uzun süreli radyasyon yüzünden ölenlerin sayısını 9 bin olduğunu söylerken Greenpeace can kaybının 200 bin olduğunu belirtmişti.