Necati Çalışkan

Turizmin Guinness’cileri... Rakamlar muhteşem tek kelimeyle şahane. Sektörle ilişkisi olmayanlar bu  rakamlara bakarak türk turizminin olağanüstü bir iş başardığını düşünebilirler. Oysa gerçek böylemidir? Türkiye 36 milyon yabancı turisti ve 12 milyon yerli turisti ağırlamışmıdır.? Bu rakamlar ne kadar gerçekçidir.? Gelin bu sayılarla yüzleşelim gerçek neymiş hep beraber bakalım...

Öncelikle Türkiye İstatistik Kurumumun açıkladığı 36 Milyon sayısının ne olduğuna açıklık getirerek işe başlayalım derim. TÜİK’in ‘’turist sayısı’’ olarak açıkladığı 36 Milyon aslında ‘’ülkemize gelen yabancı sayısıdır’’. Bu sayının ciddi bir bölümü turist değildir ve turizmle uzaktan yakından hiçbir alakaları yoktur. Peki kimlerdir bu turist olmayanlar; sınır kapılarından günü birlik giriş çıkış yapan günlükçü yabancı komşular, transit geçenler, tırcılar, kamyoncular, turist diye gelip inşaatlarda, ev işlerinde hizmetçi,bahçıvan gibi işlerde kaçak çalışan işçiler, çift pasaportla  ülkemizde yaşayan soydaşlarımızın yılda birkaç kez giriş çıkışları, ülkemize iş için gelen ve yaşayan yabancılar, sınır komşularımızda yaşayan ve yabancı pasaport taşıyanlar soydaşların yılda birkaç kez Türkiye’deki akrabalarına yaptıkları ziyaretleri gibi, birçok kişi, sanki bu ülkeye turist olarak gelmiş gibi sayılıyor. Oysa bu saydıklarımız hepimizin bildiği gibi kesinlikle turist değillerdir.Bunlar otelde konaklamazlar,acentelerin hizmetlerinden yararlanmazlar,  hatta kaçak çalışanlar para harcamak şöyle dursun dövimizi alıp giderler. 

Bu nedenle TÜİK’in açıkladığı sayıları turizmi yöneten ve yönlendirenlerin iyi anlaması ve sektörün geleceği için  doğru  değerlendirmesi lazım. Peki böyle mi oluyor. Kesinlikle hayır. İki aydır sektörü yöneten büyüklerimizin açıklamalarını okuyorum ve hayretler içerisinde kalıyorum. Gördüğüm manzara;  turizmciler açıklanan turist sayılarını ve döviz gelirlerini sahiplenmiş ve kabullenmiş gözüküyor. Hatta sayıları az bulanlar bile var. Neye dayanarak hangi verilere göre hesap yapıyor ve bu kanıya varıyorlar şaşırıyor insan.
Oysa ben biliyorum ki turizmin içinde olan herkes bu hesapları iyi yapar ve işin gerçeğini bilir. Ancak açıklanan  bu rakamların ihtişamından mı,süperliliğinden mi yoksa  dışarıya karşı iyi görünme lüksünden mi orayı henüz daha anlayamadım ama bildiğim tek birşey var işin gerçeğini kimse seslendirmek istemiyor.

Maalesef turist sayısı olarak açıklanan rakamlar ülkemizin mevcut yatak kapasitesi gözönüne alındığında gerçekleşmesi mümkün olmayan rakamlar olarak tüm ihtişamıyla ortada duruyor. Olaya sadece Yurt dışından gelen turist penceresinden dahi baksak 36 milyon turisti, toplam  1  milyon yatak kapasitemizle nasıl ağırladık nasıl gerçekleştirdik şaşırmamak elde değil.

Sahil kentlerindeki, turistik tesis olsun olmasın, turizme dair tüm yatak kapasitelerini alın, yaz sezonunu 7 ay olarak düşünün, % 100 doluluk varsayarak  bir hesap yapın, çarpın bölün çıkartın toplayın açıklanan sayıları bulamazsınız. Aynı şekilde  İstanbul başta olmak üzere tüm kültür kentlerimizde turizmi 12 ay olarak görüp aynı hesabı o yörelerdeki mevcut yatak kapasiyesiyle yapın yine bu rakamı bulamazsınız. Ama TÜİK bulmuşsunuz 36 milyon turisti ağırlamışsınız diyor turizmi yönetenlerde bunu onaylıyor.

O zaman bende diyorum ki; Türkiye 2012 yılında turizmde Guinness Rekorlar Kitabı'na girecek bir mucizeyi gerçekleştirmiştir.

Evet turizmci kardeşlerim  farkındamısınız bilmiyorum ama, acentenizde,tesisinizde, otelinizde, motelinizde, tatil köyünüzde, pansiyonunuzda 2012 yılında 36 milyon yabancı turisti 12 milyon yerli turisti ağırlamışsınız ve bir mucize yaratmışsınız. Hem de  Yabancı turistin 20 milyonu ile  yerli turistin 10 milyonunun  Temmuz ve Ağustos aylarında Ege ve Akdenize geldiğini bile bile bir mucizeyi yaratmışsınız.

Eyy turizmi yöneten ve yönlendirenler sizlere sesleniyorum. Bu sektörün bu mucizeyi nasıl gerçekleştirdiğini, şapkadan değil Tavşan’ı, Fil’i nasıl çıkarttığını dünya aleme bir anlatın izah edin de herkes bu mucizenin  nasıl gerçekleştirildiğini öğrensin.

TÜİK’in açıkladığı rakamları kabulleniyor ve hiçbir eleştride bulunmuyorsanız bunları doğruluyorsunuz demektir. İşler turizmde iyi demekki. Peki o halde adama sormazlar mı her toplantıda neden sızlanıyorsunuz; tanıtım bütçesi yetersiz, fiyatlar düşük, maliyetler yüksek, devlet destek versin, SGK ve Muhtasar yükümüz hafiflesin, su, elektrik ve doğalgazda indirim olsun, KDV azaltılsın, teşvikler arttırılsın, belgeler uzatılsın gibi abuk subuk talepleri neden tekrarlayıp duruyorsunuz diye. Adama sormazlar mı son 3 yılda bu ülkede 872 acente neden kapandı diye.

Neden yüzlerce otel el değiştirdi veya iflas etti diye. Neden hala kiralarını, elektrik, su paralarını ve personel maaşlarını, kredilerini, vergilerini  ödeyemeyen otelciler var diye sormazlar mı?

Madem bu sayıları onaylıyorsunuz  neden turizmciler az vergi veriyorlar diye sormazlar mı adama? Bu sayılar eğer doğruysa sorarım size bunları size sormazlar mı?

Turizmde rakamlar havada uçuşuyor rekorlar kırılıyor. Ancak hiçbiri sektör gerçeklerini örtmeye çare olamıyor.

Turizm sektörü yine 2012 yılında bir rekora daha imza atmıştır hatta Guinness Rekorlar Kitabı’na girecek bir rekora. Bu rakamlara bakarak sektörde herşey yolundadır. Aksini söyleyen olmadığına göre herşey yolundadır.

16 yıldır sektörün en önemli Birliği’nin başında Başkan olarak bulunan bir büyüğümüzün geçen hafta söylediği bir sözle bitirmek istiyorum yazımı. Büyüğümüz şöyle demiş;  ‘’Nitelikli turistin ülkeye gelmesi için çaba harcıyoruz.  Hakkını veren, harcayan turist gelsin istiyoruz. Benim denizimden benim tabiatımdan faydalanacak ama para bırakmadan gidecek. Biz para harcayan nitelikli turistlerin gelmesini arzuluyoruz.’’

Aslında bu sözler bir itiraf gibi ; geldiğimiz son noktayı özetliyor ve benim anlattıklarımı doğruluyor. O zaman yapacak tek şey kaldı. Turizmde bugün gelinen noktada sorumluların oturup kendileri ve vicdanlarıyla yüzleşmeleri gerekiyor. Kimse bu ülkede 29 milyar dolar Turizm gelirinin olduğunun ve 36 milyon turistin geldiğinin arkasına sığınıp kimseyi kandırmasın çünkü bu rakamlar sektör gerçekleriyle örtüşmüyor...