Yabancı turistlerin yaptığı konaklamaların (geceleme) yüzde 95’i sadece 6 ilde, yüzde 87’si ise yalnızca 23 ilçede toplandı. Antalya tek başına yüzde 62 pay alırken, bazı iller ve ilçeler neredeyse hiç pay alamadı. Turizm Databank verileri bu yoğunlaşmanın giderek arttığını gösteriyor.

Türkiye’de 81 il ve 922 ilçe var. Ama yabancı ziyaretçinin bıraktığı gecelik konaklama geliri coğrafyaya eşit dağılmıyor. Turizm Databank analizine göre 2025 yılının ilk 9 ayında yabancı turistlerin yaptığı toplam geceleme sayısı 120 milyon 634 bin 300 oldu.

Bunun %95’i sadece 6 ilde, %87’si sadece 23 ilçede gerçekleşti. Bu, “turizmi Anadolu’ya yayacağız” iddiasının kâğıt üzerinde kaldığını gösteriyor.

Antalya tek başına ülkenin turizm makinesi

Antalya tek başına %61,9 pay ile açık ara ilk sırada.

İstanbul ikinci sırada %16,6 pay ile geliyor.

Ardından Muğla (%9,9), Aydın (%2,8), İzmir (%1,9) ve Nevşehir (%1,4) geliyor.

Yani 81 ilin içinde sadece 6 kent, yabancı gecelemelerinin yüzde 95’ini topluyor.

Bu sadece “turist sayısı” değil, aynı zamanda “gece başına para” demek. Türkiye kabaca “gece başına 100 dolar” gelir hedefinden bahsediyor. Pasta bu kadar dar alanda toplandığında, gelir de aynı dar alanda kilitleniyor; Anadolu’nun büyük bölümü turizmden neredeyse hiç pay alamıyor.

Asıl fotoğraf ilçelerde ortaya çıkıyor

İlçeler bazında konsantrasyon daha da çarpıcı. Antalya’nın sahil ilçeleri tek başına birçok ili geçti.

Manavgat tek başına %19,9 (24 milyon 48 bin 278 geceleme)

Alanya %14,8 (17 milyon 910 bin 431)

Kemer %9,8 (11 milyon 837 bin 350)

Belek-Serik %9,3 (11 milyon 245 bin 520)

Bu dört ilçeyi üst üste koyduğunuzda tablo şu:

Türkiye’ye gelen yabancı turistlerin yaptığı her 100 gecenin yaklaşık 54’ü Antalya’nın sadece bu dört lokasyonunda geçti.

Antalya içinde Aksu (%4,3) ve Konyaaltı (%0,7) da tabloda yer alıyor.

İstanbul tarafında da durum benzer:

Fatih %6,3,

Beyoğlu %3,2,

Şişli %2,0,

Beşiktaş %0,7 pay aldı.

Muğla’da Marmaris, Bodrum, Fethiye ilk sırada. Kuşadası (Aydın), Didim (Aydın), Selçuk (İzmir) ve Kapadokya hattı (Nevşehir-Ürgüp) de dikkat çeken diğer merkezler.

Sonuç:

Ülkenin 922 ilçesinin büyük bölümü turizm ekonomisinin dışında kalıyor.

“Rekor kırıyoruz” derken aslında ne oluyor?

2025 turizmi resmi söylemde “rekorlar yılı” olarak sunuluyor. Fakat rekor kırılan şey sadece sayı mı, yoksa eşitsizlik mi?

Veri şunu söylüyor:

Turist geliyor, evet.

Ama neredeyse hep aynı yerlere geliyor.

Aynı yerlere gelen turistin bıraktığı gelir de aynı dar bölgede birikiyor.

Anadolu’da yüzlerce ilçe, turizm stratejisinde yok.

Bu şu anlama geliyor: “Turizmi 12 aya yayalım, Anadolu’ya yayalım” cümlesi artık sadece bir niyet beyanı değil, aynı zamanda gecikmiş bir zorunluluk. Çünkü bu yoğunlaşma kırılmazsa, turizm geliri artık yeni bir bölgesel kalkınma aracı olmuyor; sadece bazı kıyı şeritlerinin döviz makinesi olarak kalıyor.