Sektörde el değiştirmeler hızlanacak

Geçen yılı 51.8 milyon turist ve 34.5 Milyar Dolarlık gelirle kapatan turizm sektörü, kriz öncesi rakamlara geri dönerek yeniden çıkışa geçti. Rusya ile yaşanan uçak krizinin ardından 2016-2017 yıllarında sektörün önüne çıkan kriz faturası 40 Milyar Dolara ulaşmış, turizmci ise, bu zorlu dönemi fiyat kırarak önce yerli turistle, sonra da rekorlara imza attığı yabancı turistlerin geri dönüşü ile kapatmıştı.

Sektör 2020'ye ise, yaşanan ekonomik krize rağmen moralli ve büyük hedeflerle giriyor. Özellikle yurt dışında art arda büyük satın alma operasyonlarına imza atan Türk tur operatörlerinin 2020 hedeflerine büyük katkı sağlaması bekleniyor. Sektörün 2020 için önündeki en büyük sınavın ise, 3 yılda yüzde 2.5'lerden yüzde 7'lere çıkan takipteki kredi borçları ve yeniden yapılandırma süreçleri olması bekleniyor.

Oya Narin, sektörde el değiştirmelerin de hızlanacağına dikkat çekti 

Bu yıl için gelirlerde yüzde 10-20 arasında bir büyüme beklediklerine işaret eden Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği Başkanı Oya Narin, sektörde el değiştirmelerin de hızlanacağına dikkat çekti. Narin, Sözcü'den Sayime Başçı'ya verdiği röportajda, bu yılki öngörülerini ve hedeflerini paylaştı.

2019’A REKOR DAMGASI

Bir yanda vergi düzenlemeleri,diğer yanda rekorları ile 2019'u geride bıraktık. Yatırımcı açısından yıla damgasını vuran olaylar nelerdi?

2019'a damgasını vuran olay rekor kırmış olmamız, bu mutluluğu yaşamak lazım. Büyük ve bizim kontrolümüzde olmayan bir krizi geride bıraktık. Artık trendimiz yükseliyor. Diğer taraftan maliyetlerin artması önemli faktörlerden biri oldu. Devalüasyon her ne kadar gelirlerimizde bir artış sağlasa da, maliyetlerimiz döviz üzerinden.

Orada da bir artış söz konusu. Buna paralel olarak döviz kredilerinde de kur farkının bilançolara yansıması var. En önemli konu 2019'da Thomas Cook olayı idi. Bu hepimizi çok şaşırttı. Birkaç yıl öncesine kadar bankacılık sektörünün en memnun olduğu sektörlerden biriydi turizm.

Son 3 yılda takipteki kredi oranları yüzde 2.5'ten yüzde 7'ye geldi. Bu durum yatırımların sürekliliğini nasıl etkileyecek?

Ben bu durumun çözüleceğini düşünüyorum. Bizim sektörün yapısını iyi anlamak lazım. Sektöre sermaye yoğun bir yapı hakim. Bu yatırımın geri dönüşü dünya standartlarında tesisler yaptığınızda 12-16 yıl arasında. Eskiden 20-30 milyona bir  otel yapabilirken şimdi çarpıp bölüp bunu 70 milyonun altına nasıl indirebiliriz diye bakıyoruz. Bugün ürünlerin maliyeti yüksek, geri dönüşü uzun.

YATIRIM İÇİN İŞTAHLI DÖNEM

Yüksek borç oranlarının sektörde el değiştirmeleri tetiklemesini bekliyor musunuz?

Yatırım ortamı için iştahlı bir döneme girilebilir. Fazla sermayesi olan yatırımcının kolay yatırım yapabileceği bir dönem olacak. Türkiye'de çok büyük bir büyüme olacağı için yatırımcı açısından geri dönüşü yüksek bir sektör.

Antalya'da belli tahsisler açılırsa yatırım olabilir. İstanbul biraz daha hareketli olur. Yeni dönemde markalaşmanın önemi artacaktır. Daha fazla yatırımcı şemsiye markaları altında hareket etmek ve gelirlerini artırmak isteyecektir. Bunlar Türk zincirleri ve yeni markalar olabilir.

30 YILLIK DÖNÜŞÜMÜN İLK ADIMINI ATTI

Bu noktada TÜ-SİAD ile birlikte 5 senaryo üzerinden turizm sektörüne bir projeksiyon tuttunuz. Bu 5 senaryodaki modellemeler nasıl bir dönüşüme işaret ediyor?

Turizm tanıtım ajansı ile tanıtım çalışmaları başlamış oldu. Artık çağdaş ihtiyaçlar çok farklı. Yeni turist, merak etmek, görmek, bazen uzun kalmak istiyor. Bunu genişletip kıyı şeridinin yeniden gelecek 30-40 yılın ihtiyaçlarını göz önüne alarak dönüştürülmesi gerekiyor.

Mersin-Tarsus, İskenderun bölgelerinde büyük kapasite var. Belediyelerimiz artık çok aktif. Bu kentlerdeki dönüşümü onlar yapacak. Bodrum 12 ay, Marmaris 6 ay, Didim daha az yaşıyor. Bunu zamana yaymamız lazım. İmar planı ve altyapılarla gerçekleşecek bu.

YENİ REKORLARA İMZAYI TÜRK OPERATÖRLER ATACAK

2020 yeni bir rekor yılı olur mu?

2020'de farklı çıkışlar var. Yüzde 20'ye kadar büyüme bekleyen oyuncular var. Yüzde 10-20 arasında bir banda oturacaktır bu rakam. Bizim için değişik bir yıl olacak çünkü Türk yatırımcıların daha çok uluslararası piyasalarda tur operasyonlarında da aktif olduğu bir döneme giriyoruz.

Özellikle Rus pazarında Türk tur operatörlerine çok şey borçluyuz. Türk turizminin çehresi değişti. Şimdi bu operatörler Almanya ve İngiltere'de konuşlandı. Bunun getireceği farkı göreceğiz. Bunlar gelirleri artıracak başlıklar olacak.