2019 yılı Aralık ayının son haftasında ortaya çıkan ve şimdiye kadar 50'den fazla ülkede görülen koronavirüsün en büyük hasarı turizm, perakende ve dayanıklı mallar sektörüne vereceği yönündeki görüşler ağırlık kazanırken, hava yolu şirketlerinin de ciddi anlamda sıkıntı yaşamasından endişe ediliyor.

Virüsün sıçradığı ülkelere seyahat planı yapanlar uçuşlarını bir bir iptal ettirmeye başladı. Hava yolu şirketleri ise iptal talepleri sonrası 6 ülke için iade ve ücretsiz rezervasyon değişikliği programını devreye aldı. Yeni Şafak'tan Kenan Biter imzalı habere göre, tüketici birlikleri koronavirüsten kaynaklı mücbir sebep halinin ilan edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.

Virüsün görüldüğü ülke sayısı 56'ya çıktı

Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve iki aydan fazla bir süre içerisinde 3 bin kişinin ölümüne yol açan koronavirüs hızla yayılırken şimdiye kadar görüldüğü ülke sayısı ise 56'ya çıktı. 90 bin kişide tespit edilen virüste en fazla can kaybının yaşandığı ülke ise Çin oldu. Bu ülkeyi sırasıyla İran, İtalya, Güney Kore, Japonya, Fransa, Tayvan ve Filipinler izledi.

30 Milyar Dolarlık kayıp yaşanabilir 

Çin Yeni Yıl tatilinin hemen öncesinde virüsün yayılma hızının artması, ülkeye yönelik seyahat iptali ve uçuş yasaklarını da beraberinde getirdi. Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği (IATA) koronavirüs nedeniyle küresel hava yolu endüstrisinin 30 Milyar Dolara yakın kayıp yaşayabileceğine yönelik uyarıda bulundu. Birçok hava yolu şirketi de koronavirüsün ekonomik etkilerini azaltmak için tedbir paketleri açıklıyor.

Uçuşlar durduruldu

Virüsün ortaya çıkmasının ardından ilk etapta Çin'le tüm uçuşları durduran Türkiye tehlikenin kapımıza kadar dayanmasının ardından İran için de uygulamaya aldığı uçuş durdurma programını 1 Mart itibariyle vaka sayısının hızla arttığı 3 ülke için daha uygulamaya aldı.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye ile İtalya, Türkiye ile Güney Kore, Türkiye ile Irak arasında gidiş-geliş tüm yolcu uçuşlarının tedbiren durdurulduğunu açıkladı.

Biletler iptal ediliyor

Koronavirüsün hızla yayılması ve ölü sayısının her geçen gün artması belli ülkelere seyahat edecek vatandaşlarda da paniğe yol açtı. Yapılan seyahat uyarılarının ardından bir çok ülke için önceden satın alınmış uçak biletleri bir bir iptal ediliyor. Havayolu şirketleri de vatandaşın mağdur olmaması için harekete geçmiş durumda.

THY: İade ve açığa almayı kolaylaştırdık

Ölümcül virüs sonrası iptal edilen uçuşların bilet iadesine ilişkin konuşan THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı, bilet iade ve açığa alma sürecini kolaylaştırdıklarını, Mayıs ayına kadar olan biletlerin bedelini ödemek, açığa almak gibi konularda her yerden hizmet alınabileceğine dikkat çekti.

Listede beş ülke yer alıyor

Türk Hava Yolları'nın web sitesinde yapılan ''Koronavirüs kaynaklı uçuşu iptal olan veya olmayan yolcularımıza tanınan haklar ve ayrıcalıklar'' başlıklı açıklamada iade ve ücretsiz rezervasyon değişikliği virüsün görüldüğü 5 ülke için tanımlanmış. Alım ve değişiklik için farklı tarihlerin baz alınarak değişim ve iade hakkı tanınan ülkeler Çin, İran, İtalya, Irak ve Güney Kore şeklinde sıralanıyor.

PEGASUS: Kesintisiz iptal edilebilir

İtalya ve Irak’ta Koronavirüs (COVID-19) vakalarında yaşanan artış nedeni ile Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan seyahat uyarısının ardından açıklama yapan Pegasus ise 26 Şubat 2020 tarihinden önce satın alınıp 31 Mart 2020 tarihine kadar olan İtalya ve Irak uçuşları için kesintisiz iptal ve açığa alma işlemi uygulanabileceğini duyurdu.

Firma, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığının aldığı karar doğrultusunda, Umre ve ziyaretçi vizesine sahip olan tüm ülke vatandaşları ile Çin, İran, İtalya, Kore, Japonya, Taylan, Malaysiya, Endonezya, Pakistan, Afganistan, Filipinler, Singapur, Hindistan, Lübnan, Suriye, Yemen, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Somali ve Vietnam turist vizesine sahip ülke vatandaşları, Körfez Arap Ülkeleri vatandaşlarının kimlik kartlarıyla girişine izin vermemesinden kaynaklı; 31 Mart 2020 tarihine kadar olan Suudi Arabistan uçuşlarında kesintisiz iptal ve açığa alma imkanı sunuyor.

Yasadan ziyade insani hak

Hava yolları şirketleri tarafından seyahat yasağı getirilen ülkelere bilet almış vatandaşların biletlerinin iade yada değişiminin hiçbir gerekçe gösterilmeden yada cezai şart uygulanmadan yapılması gerektiğini vurgulayanTüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Başkanı Aziz Koçal, “Ancak, koronavirüs nedeniyle riskli ülkelere yada virüsün görüldüğü ülkelere alınmış uçak biletlerinin iade yada değişimi ile ilgili taleplerin hava yolları şirketleri tarafından yerine getirilmediği yönünde bir çok şikayet geliyor.

Bu gibi durumlarda tüketicinin sağlık ve güvenliğinin korunması yönünden değerlendirilme yapılmalı, seyahat edilecek ülkede tüketicinin sağlığının tehdit altında olabilecek emareler mevcut ise hava yolu şirketi iade yapmasa bile değişim hakkını tüketiciye sağlamalıdır. Burada mevcut yasal haklardan ziyade insani uygulamalar ve insan sağlığı açısından riskler dikkate alınmalıdır.” dedi.

Mücbir sebep ilan edilmeli

Koronavirüsten kaynaklı mücbir sebep ilan edilmesi gerektiğine dikkat çeken Koçal sözlerini şu şekilde sürdürdü:

''Bu yönde bir açıklama yapılır ise paket tur ve uçak biletleri konusu ile ilgili rahat bir uygulama yapılabilir. Vatandaşlarımız; gidecekleri ülkelerde corona virüsü görüldüğü bu yönde tedbirler alındığına dair haberler var ise uçak bileti iptal yada değişim talebini yazılı olarak kalıcı verici ortamında şirkete göndermelerini gerekir, yapılan başvuru ile basın yansıyan haberler ve yetkililer tarafından yapılan açıklamaları delil göstererek, iptal edilmeyen yada değişim yapılmayan biletleri ile ilgili hakem heyetlerine başvurabilirler.''