Kapadokya'nın başkenti neresi?

Gürer, yaptığı yazılı açıklamada,  Nevşehir’in son 40 yılda turizm amaçlı olarak belirli bir değere eriştiğini ve Kapadokya  denilince akla gelen Nevşehir’in geldiğini anımsattı. Antik Kapadokya’nın ise Konya, Kayseri, Nevşehir, Niğde, Aksaray ve Kırşehir illerini kapsayan bölgenin adı olduğunu belirten Gürer, şunları kaydetti:

‘’Niğde ve Kayseri bu bağlamda Kapadokya başkentlik etmiş kentlerin bulunduğu bölgelerdir. Güney Kapadokya Başkenti Antik Tyana bugünkü  Niğde Kemerhisar olduğu bölgededir. Romalılar döneminde büyük üne kavuşan ve Halen Roma Hamamı, Tyana Kemerleri dışında yer altında kalmış bir kent olan antik Tyana aynı zamanda Tyanallı Appolonis doğduğu yerdir. Roma havuzunun yer aldığı Bahçeli’dekikazılarda bölgede on bin yıllık yaşamın aydınlandığı alandır. Bu bölgeye bakan İftiyan ile Kemerhisar  Anadolu tarihinin bilinmeyenlerinin aydınlanacağı bölgedir.

Tyana yani Kemerhisar’da  İtalyan Üniversitesi ile  2002 yılında başlatılan kazı çalışmaları on yıllık süre içinde yapılmış 5 yüzyıla ait kilise açığa çıkarılmış ise de kazı durmuştur. Oysa  bu bölgede batık kent açığa çıkması ile tarihin yeni bir sayfasına erişilmesi olasıdır. Mutlaka bu kazı başlamalıdır.

İngiliz Bilgin  S.W.Ramsay, Charles Texier Niğde ile ilgili önemli anlatılar  vardır.Tyana Kapadokya Başşehri olduğu ve önemine değin çok sayıda  tarih ve coğrafyacının anlatısı bulunmaktadır.

 Kapadokya Krallığı   M.Ö  255- M.S  17 yüzyılları  arasında Tyana önemli merkezdir.  Strabon  Antik Anadolu Coğrafyasında “ Kapadokya Krallığına Taht  şehri Tyana ,Kralı Öztep’den dolayı  Özebya denildiğini ifade eder.M.S  371-372  yılında İmparator  Velans  Kapadokya’yı ikiye bölmüş ve Tyana baş şehir olmuştur.  M.S  2 yüzyılda  İmparator  Trojen ve Hadrian  zamanında  yapılan  Köşk Roma Havuzu 21x62.1 ebatında Antik Tyana’ya su taşımak için yapılmıştı. Tyana  M.S  66 yılında Neron  krallığı altında  bölgede bir darphane de kurulmuştur. Filozof  Appolon  M.S 1 yy  tüm dünyayı dolaşması bölgenin tanınmasınında bir nedeni oldu. Batı Kapadokya  yani Arcelais, Tyana, Faustinopolis  Niğde ili sınırları içinde olması Niğde ilinin Cumhuriyete kadar kapsadığı alan dikkate alındığında Kapadokya için en önemli merkez olduğunun da göstergesidir.

Tyana yakınında yer alan ve Prof. Dr Aliye Özkan Başkanlığında kazı ekibi bölgedeki M.Ö 7250- 5500  dönemlerine ait yerleşmede önemli bulgulara erdiler. İlk  hayvan ehlileştirilmesinden ölülerin gömülmesine kadar önemli  veriler gün ışığına çıktı. Müze Müdürü Fazlı  Açıkgöz  “Güzel Atlar Ülkesi” Kapdokya  adını veren  atların  evcilleştirilmeye yönelik  ilk girişimlerin Neolitik  dönemde Bor Bahçeli Köşk Höyük olamsının yüksek olduğunu,görsel buluntularda konunun anlatıldığını keza halay çeker  tarzda kadınların yer aldığı  kapların kazılarda açığa çıktığını söyledi. Tyana yanısıra Misti, Saima  gibi yerleşmelerde Kapadokya önemli merkezleri olarak bugün ki Niğde sınırları içinde bulunmaktadır.’’

‘’Niğde’nin her köyü tarihin izleri ile doludur’’ diyen Gürer, şöyle devam etti:

‘’Yeşilyurt,Tepeköy,Karatlı kral mezarları bölgede uygarlıkların önemini günümüze yansıtır. Ünlü Coğrafyacı ve araştırmacıların Niğde ilini kapsayan bölgeler için yazdıkları ne yazık ki yeterince irdelenip incelenmemiştir. Kapadokya Başkenti Niğde kitabımda Cumhuriyet dönemine kadar bölge tarihi kapsamlı bir şekilde anlatılmış 850 sayfalık eserimizde bölge tarihi önemli ayrıntılarına yer verilmiştir.’’