Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB), Boğaziçi Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü ile yapılan işbirliğiyle hazırlanan projenin detaylarını Sheraton Istanbul Ataköy Hotel'deki aylık yemekli toplantıda açıkladı. Toplantıya TUROB Başkanı Timur Bayındır, Boğaziçi Üniversitesi'nden Dr. Burçin Hatipoğlu, Doç. Dr. Maria D. Alvarez, Doç Dr. Kıvanç İnelmen ve Doç. Dr. Dilek Ünalan katıldı.



Toplantıda konuşan TUROB Başkanı Timur Bayındır, 40 otel üzerinde gerçekleştirilen araştırma ile ilgili olarak, “Turizm sektörü ve ülke olarak hızlı bir gelişme içerisindeyiz. Oteller bu hıza yetişebiliyor mu, gelişime ayak uydurabiliyorlarmı tespit etmemiz gerekiyor. Bunu önceden tahlil edip yorumlamak adına bu çalışmayı başlattık" dedi.


Çalışmada, Boğaziçi Üniversitesi bilim insanlarının yanı sıra öğrencilerinin de emeğinin geçtiğini kaydeden Bayındır, çalışmanın İstanbul otelleri ile ilgili yapılmış ilk veri çalışması olduğunu ve bundan sonraki çalışmalara katkısı olacağını ifade etti.

Bayındır, “Misafirlerden toplanan anketler ve Booking.com web sitesinden alınan değerlendirmeler sonucunda İstanbul’a gelen ziyaretçi profili ve istekleri ortaya çıkartılmıştır. Projemiz ile, İstanbul otellerinin rekabet ettiği şehirlerle karşılaştırılması; maliyet/fayda dengesi, tesisler ve çalışanlar ile ilgili geliştirilmesi gereken konuları ortaya çıkarmıştır” dedi.

Bayındır şöyle devam etti: “Otellerimizdeki personelin profili ve tutumu; personel ve yönetici anketleri ile insan kaynakları bölümlerinden alınan bilgiler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Böylelikle sektörümüzün temel kaynağı olan "insan" unsuru, çalışanlarımızın bakış açısıyla değerlendirilmiştir.

Otellerin, insan kaynakları, finans/muhasebe, satış ve pazarlama, teknik bölümlerinden toplanan veriler ışığında Yönetim Uygulamaları ortaya çıkartılmıştır. İnsan Kaynakları, Finans, Satış&Pazarlama, Yatırım ve Sürdürülebilirlik alanlarında tesislerin performansları incelenmiş ve sektörün eğilimleri ortaya konmuştur.”





İstanbul otelleri ne durumda?
Toplantıda, Boğaziçi Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Burçin Hatipoğlu ise araştırma sonuçlarını anlattığı bir sunum yaptı.
2012 yılı Nisan-Haziran dönemlerinde gerçekleştirilen ve 2010-2012 arasındaki 3 yıllık dönemi kapsayan projede baz aldıkları otellerin yüzde 18,6'sını 5 yıldızlı, yüzde 35,6'sını 4 yıldızlı, yüzde 20,6'sını 3 yıldızlı, yüzde 25,1'ini butik ve özel kategori otellerin oluşturduğu bilgisini verdi.



Hatipoğlu, araştırmanın amacını ise şu sözlerle ifade etti: “İstanbul'a ilgi giderek artıyor. Çalışmamızda ‘Oteller bu gelişmeye ne kadar hazır?’, ‘İstanbul otelleri bu büyümeyi karşılayabilecek mi?’, ‘Oteller nerelere yatırım yapıyor?’ gibi sorulara yanıtlar aradık. Amacımız, otellerin gelecekte sürdürülebilir bir büyüme yakalayıp, yakalayamayacağıydı. Bostancı'dan Yeşilköy'e kadar olan bölgedeki her kesime uygun otelleri yelpazemizde birleştirdik. Biz otelleri her yönüyle inceledik. Ayrı ayrı otellerin finans, satış pazarlama, insan kaynakları ve teknik departmanlarına yönelik anketler yaptık.”



Gürültü en büyük sıkıntı
Araştırma kapsamında müşterilerin beklentileri konusunda Booking.com'dan alınan verilerden de yararlandıklarını kaydeden Hatipoğlu, "Örneğin değerli görünen özellikle arasında otelin konumu, çalışanların güleryüzlü olması ve otelin görünümü. Otellerin manzaraları memnuniyeti arttırıyor. İstanbul'un manzarası en büyük avantaj. En sık dile getirilen olumsuzluklar ise odanın büyüklüğü, gürültü, servis edilen kahvaltı, buklet ve banyo malzemeleri hakkında. Odaların büyüklüğü Suudi Arabistan, İtalya ve Yunanistan'dan gelen misafirler için ayrıca önem taşıyor."



Oda fiyatları Londra’ya yaklaştı
Fiyat konusunda da elde ettikleri verilerin 2012 yılında Hotel.com çalışmasına yakın olduğuna işaret eden Hatipoğlu, İstanbul'un 119 avro ile Madrid (97 avro) ve Atina'yı (85 avro) geri bıraktığını, Londra (129 avro) fiyatlarına yaklaştığını belirtti.



Doluluklar iyi
“İstanbul otellerinin düşük sezondaki doluluk oranları bile (ortalama %59) diğer Avrupa şehirlerinin geneli ile karşılaştırıldığında yüksektir” diyen Hatioğlu, mevsimsellikten en az etkilenin 5 yıldızlı oteller olduğuna dikkat çekti.

Müşterinin İstanbul’dan beklentisi yükseliyor
İstanbul’a gelen yabancı ziyaretçilerin tekrar gelişlerinin de arttığına değinen Hatipoğlu, İstanbul’un gene notunun çalışmada karşılaştırma yaptıkları Atina, Roma ve Madrid’den çok az oranda düşük olduğunu, ancak bu metropollere yaklaştığını kaydetti. Hatipoğlu bu durumun; Atina’nın fiyat düşürmesi ve İstanbul’un artan fiyatları karşısında müşterinin beklentisinin yükselmesi ve İstanbul’un turizme bu kentlerden çok sonra başlamasından kaynaklamış olabileceğine işaret etti.



Y kuşağı çalışanlarda tatmin düşük
Çalışan memnuniyetini de proje kapsamında ölçtüklerini dile getiren Hatipoğlu, çalışanların büyük çoğunluğunun 1980 sonrası doğan Y kuşağından oluştuğuna dikkat çekerek, bu kuşakta iş değiştirmenin daha sık ve fazla olduğuna değindi. Y kuşağının iş tatminin 1960-80  arası doğumlu X kuşağına göre daha düşük olduğuna işaret eden Hatioğlu, “Yöneticilerin çoğu ise x kuşağından. Ancak Y kuşağı, yavaş yavaş yönetimine geçmeye başlıyor. Bu da işletmeler için ayrı bir zorluk teşkil ediyor” diye konuştu.
Hatipoğlu, "Sektörün belli başlı problemlerinden biri çalışanların sıklıkla işten ayrılması. Şu anda çalışanlar çoğunlukla 1980'den sonra doğan Y kuşağı. İş tatmini X grubuna göre daha düşük. Yöneticilerin çoğu ise x kuşağından. Ancak Y kuşağı, yavaş yavaş yönetimine geçmeye başlıyor. Bu da işletmeler için ayrı komplikasyonlar getiriyor" dedi.(shf)