Onur Air Yönetim Kurulu Başkanı Cankut Bagana, üç ayda bir Türkçe ve İngilizce yayınlanan BRIQ-Kuşak ve Yol Girişimi Dergisi’ne konuştu. Aydınlık gazetesi yazarı Adnan Akfırat’ın sorularını yanıtlayan Bagana, "Bizce Türkiye eğer dünyada farklılık yaratacağı kalemleri hedef alırsa, bu krizden kazançlı çıkar" dedi.

Akfırat'ın, Bagana ile yaptığı söyleşi:

Kovid-19 salgını sonrasında küresel ekonomide ne gibi değişiklikler öngörüyor sunuz?

Neoliberal ekonominin sonunu, Kovid-19 salgını hızlandırmıştır. Bütün dünya devletleri önce milli sonra bölgesel ve nihayet küresel çözüm bulma çabasındadır. Bu çabalar salgın sonrası ekonomiyi ve ekonomileri belirleyecektir.

Salgının ekonomi üzerine etkilerinde, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında ne gibi fark ve benzerlikler olacaktır?

Gelişmiş ülkeler tabiidir ki önümüzdeki 10-20 senenin, yapay zekâ, robotik imalat, kuantum bilgisayarı teknolojileri gibi yeniliklerine daha yakındırlar. Fakat bugünden yarına geçişleri sancılı olacaktır. Bugünü yıkıp yarını inşa etmeleri gerekir. Örnek: Türkiye’nin elektrikli araba imalatı Almanya’ya göre daha kolay.

İlerlemiş ülkelerin en büyük sorunu bu sancılı geçiş ve dönüşüm problemidir. Gelişmiş ülkeler arasında dersini iyi çalışan ve net değişmez hedefler koyan milletler hiçbir şeyi yıkmadan bugünden yarına rahatlıkla geçebilirler. Yalnız, doğru ve dünyada farklılık yaratabilecek hedefleri katı ve inatçı disiplin içinde götürmeleri şartı ile.

DENİZİN BİTTİĞİ NOKTADAYIZ

Salgının, Türkiye’nin dış ticareti üzerinde olumlu olumsuz ne gibi etkileri olmuştur, olacaktır?

Türkiye’nin bugünkü ekonomik durumu denizin bittiği noktadadır. En kısa zamanda hedefler konulması gerekmektedir. Bizce Türkiye eğer dünyada farklılık yaratacağı kalemleri hedef alırsa, bu krizden kazançlı çıkar.

Bizce hedeflerin şunlar olması lazım: 1- Tarım ve tarım sanayi, 2- Lojistik ve Sanayi (Taşımayı yapacak aletleri de bizim üretmemiz lazım vagon-kamyon-uçak-gemi vb.), 3- Turizm ve sanayi, 4-Enerji Transit merkezi olmanın yaratacağı sanayi. 

İKİ SEKTÖR YENİDEN ŞEKİLLENECEK

Salgın sonrasında, küresel ölçekte ve Türkiye ekonomisinde finansal piyasalar açısından ne gibi değişiklikler olabilir?

Belirleyici olan büyük oyuncuların kendi aralarında ama gönüllü ama mecburi bir antlaşmaya varmasıdır. Ancak ondan sonra dünyada ve Türkiye’de ne gibi finansal değişiklikler olacağı hakkında fikir yürütmek mümkün olacaktır.

Şirketlerinizde salgın sonrasındaki dönem için yaptığınız hazırlıklar nelerdir?

Havacılık ve turizm bu salgında en büyük darbeyi aldı. Bu sektörlerin yeni baştan şekilleneceği kanaatini taşıyorum. Bizler yeni hedefler koyup (Yumurtaları aynı sepete koymadan) yolumuzu çiziyoruz. Nereye gideceğini bilmeyen kaptana rüzgârın faydası yoktur.