Avrupa Birliği’nin 19. yaptırım paketi hazırlıkları sürerken, Rus vatandaşlarına Schengen vizesi verilmesine yönelik kısıtlama uygulanmayacağı kesinleşti. Ancak Brüksel’de, Rus diplomatların Schengen bölgesindeki serbest dolaşımına sınırlama getirilmesi seçeneği masada bulunuyor. Avrupa Birliği’nin Rus vatandaşlarına Schengen vizesi verilmesini sınırlandırma kararı almayı 19. yaptırım paketine dahil etmeyi planlamadığı bildirildi.

Rus resmi haber ajansı RIA Novosti’ye konuşan bir Avrupa Birliği kaynağı, “Yeni yaptırım paketinde Rus vatandaşları için vize kısıtlamaları yer almayacak. Rusya’nın diplomatlarının Schengen bölgesi içinde hareketinin sınırlandırılması yönünde bir teklif var” dedi. Gazetemru'nun aktardığına göre, haber ajansının kaynağı aynı zamanda, tam kapsamlı vize yasağının şu anda görüşülmediğini de sözlerine ekledi.

Ruslara vizelerde sıkılaştırma tartışması

Daha önce Euractiv internet sitesi, iki diplomata atıfta bulunarak, Avrupa Birliği’nin Rusya’ya yönelik 19. yaptırım paketinin, Rus vatandaşlarına Avrupa vizelerinin verilmesine ilişkin koşulların sıkılaştırılmasını içerebileceğini yazmıştı.

Eylül ayında AB ülkelerinin bazı konsoloslukları ve vize merkezleri Rus vatandaşlarına Schengen vizesi verilmesini geçici olarak ya da tamamen durdurmuştu. Aynı dönemde ABD Dışişleri Bakanlığı, göçmen olmayan vizelerin verilmesine ilişkin kuralları zorlaştırmış; Avrupa Komisyonu’nun 19. yaptırım paketine Ruslara vize verilmesine ilişkin koşulların sıkılaştırılmasını dahil etme planı olduğu bildirilmişti.

Salı günü VFS Global’in internet sitesinde yapılan açıklamada, Çekya’nın Rusya’daki vize merkezlerinin 30 Eylül’den itibaren çalışmalarını durduracağı, bundan böyle Çekya Schengen vizelerine ilişkin başvuruların doğrudan Çekya’nın Moskova’daki büyükelçiliğinin konsolosluk bölümüne yapılması gerektiği belirtildi.

Eylül ayında yaşanan vize sorunları

Aynı gün Kıbrıs’ın Moskova’daki büyükelçiliği de, 29 Eylül–3 Ekim tarihleri arasında Rus vatandaşlarından vize başvurusu kabul etmeyeceğini duyurdu; bu kararın gerekçesi açıklanmadı.

Öte yandan 13 Eylül’de İspanya’nın Moskova’daki başkonsolosluğu, teknik nedenlerle Schengen vizesi başvurularının kabulünü geçici olarak askıya aldığını bildirdi. Ancak iki gün sonra başvurular yeniden alınmaya başlandı. Rusya Turizm Endüstrisi Birliği temsilcileri, bu gelişmeyi takip ettiklerini belirterek, benzer bir durumun 15–19 Ağustos tarihlerinde de yaşandığını hatırlattı.

7 Eylül’de ABD Dışişleri Bakanlığı, tüm göçmen olmayan vizelerin alınmasına ilişkin kuralların değiştirildiğini açıkladı. Buna göre, başvuru sahipleri belgelerini yalnızca vatandaşlık ya da ikamet ettikleri ülkede sunabilecek. ABD’nin göçmen olmayan vize vermediği ülkelerin vatandaşları ise, bu işlemleri Washington tarafından özel olarak belirlenen büyükelçilik veya konsolosluklarda yapmak zorunda kalacak. Bu karar, 2021 yılında ABD’nin Rusya’daki konsolosluklarında başvuru kabulünü durdurmasından sonra vizelerini yurtdışındaki elçiliklerden almak zorunda kalan Rus vatandaşlarını da etkiledi. Artık Ruslar yalnızca Varşova ve Astana’daki ABD temsilciliklerine başvurabilecek.

Euractiv, 9 Eylül’de yayımladığı haberde, Avrupa Birliği’nin 19. yaptırım paketinin Ruslara vize verilmesine ilişkin koşulların sıkılaştırılmasını öngörebileceğini yazmış; ardından DPA ajansı, Almanya hükümetinin bu adımı desteklediğini bildirmişti.

15 Eylül’de yine Euractiv, bazı Avrupa Birliği ülkelerinin Rus turistlerin AB topraklarına girişinin tamamen yasaklanması fikrini gündeme taşıdığını aktarmıştı. Politico gazetesi de, Avrupa Komisyonu temsilcisine atıfta bulunarak, Rusya’ya yönelik vize politikasında sıkılaştırmaya ilişkin tavsiyelerin 2025 yılı sonunda yayımlanacağını duyurmuştu.

Ancak Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği’nin Rusya’ya yönelik 19. yaptırım paketine ilişkin önerileri tanıttığı video mesajında, bu yönde bir adım açıklamadı.